चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 07 सप्टेंबर 2023

• राज्य शासनाने कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांना दिलासा देण्यासाठी दिनांक १ फेब्रुवारी २०२३ ते ३१ मार्च २०२३ या कालावधीत विक्री केलेल्या कांद्यासाठी शेतकऱ्यांना ३५० रुपये प्रति क्विंटल व जास्तीत जास्त २०० क्विंटल प्रति शेतकरी याप्रमाणे अनुदान देण्याचा निर्णय घेतला होता. या अनुदान वितरणाच्या पहिल्या टप्याचा शुभारंभ आज मंत्रिमंडळ बैठकीनंतर मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे, उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस, उपमुख्यमंत्री अजित पवार, पणन मंत्री अब्दुल सत्तार यांच्या हस्ते करण्यात आला. पहिल्या टप्प्यात ३ लाख कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांना ३०० कोटी एवढा निधी ऑनलाइन वितरित होणार आहे. उर्वरीत अनुदान वितरणासाठी दुसरा टप्पा लवकरच सुरू करण्यात येणार आहे.
• कांदा अनुदानासाठी १० कोटी पेक्षा कमी अनुदानाची मागणी असलेल्या नागपूर, रायगड, सांगली, सातारा, ठाणे, अमरावती, बुलढाणा, चंद्रपूर, वर्धा, लातूर, यवतमाळ, अकोला, वाशिम या जिल्ह्यातील पात्र लाभार्थ्यांना थेट बँक खात्यात अनुदान जमा होणार आहे.
• दहा कोटी पेक्षा जास्त कांदा अनुदानासाठी मागणी असलेले नाशिक, उस्मानाबाद, पुणे, सोलापूर,अहमदनगर, औरंगाबाद, धुळे, जळगाव, कोल्हापूर, बीड जिल्ह्यातील पात्र लाभार्थ्यांना पहिल्या टप्प्यात प्रत्येकी १० हजार पर्यत सर्वांना अनुदान जमा होईल.आणि दहा कोटी पेक्षा जास्त मागणी असलेल्या या १० जिल्ह्यातील ज्या शेतकऱ्यांची १० हजार पर्यतची देयक आहेत त्यांना पूर्ण अनुदान मिळणार आहे. आणि ज्या पात्र लाभार्थ्यांचे देयक १० हजार रुपये पेक्षा जास्त आहे त्या लाभार्थ्यांना प्रत्येकी १० हजार रुपये अनुदान जमा होणार आहे.

• डॉ डी वाय पाटील यांनी सामाजिक, शैक्षणिक, राजकीय, क्रीडा व सांस्कृतिक क्षेत्रात ठसा उमटवला आहे. या क्षेत्रामध्ये त्यांचे अतिशय मोठे योगदान असल्याचे विधान परिषदेचे माजी सभा सभापती रामराजे नाईक निंबाळकर यांनी म्हंटले आहे.
• माजी राज्यपाल डॉ डी वाय पाटील यांना आज बुधवारी  किसन वीर सातारा साखर कारखान्याच्या वतीने देण्यात येणारा आबासाहेब वीर सामाजिक पुरस्कार रामराजे नाईक निंबाळकर यांच्या हस्ते प्रदान करण्यात आला . यावेळी ते बोलत होते. कार्यक्रमाला कारखान्याचे अध्यक्ष आमदार मकरंद पाटील कारखान्याचे उपाध्यक्ष प्रमोद शिंदे मार्गदर्शक संचालक व सातारा जिल्हा बँकेचे अध्यक्ष नितीन पाटील कार्यकारी संचालक जितेंद्र रणवरे, बाळासाहेब सोळस्कर,नितीन भरगुडे पाटील सर्व संचालक आदी उपस्थित होते.
• रामराजे म्हणाले,सर्वसामान्य कार्यकर्त्यांपासून सुरु केलेली डॉ डी वाय पाटील यांची  कारकीर्द त्यांना पुढे अनेक मोठमोठ्या पदांपर्यंत घेऊन गेली. कार्यकर्ता, महापौर, आमदार ते अगदी राज्याचे राज्यपाल, असा थक्क करणारा प्रवास त्यांचा प्रवास आहे. त्यांच्या कार्याचा ठसा हा देशातच नव्हे तर परदेशातही उमटवलेला आहे. कारखान्याचे अध्यक्ष आमदार मकरंद पाटील म्हणाले समाजामधील अत्यंत कर्तबगार व्यक्तींना आबासाहेब वीर सामाजिक पुरस्काराने गौरविण्यात येते.
• डॉ डी वाय पाटील एक असामान्य कर्तुत्व आणि नेतृत्व आहेत. अतिशय नावाजलेल्या व्यक्तीला आबांच्या नावाचा सामाजिक गौरव पुरस्कार देण्याचं भाग्य मिळालं याचा आनंद असल्याचे ते म्हणाले. कारखान्याचे उपाध्यक्ष प्रमोद शिंदे यांनी प्रास्ताविक केले .संचालक दिलीप पिसाळ यांनी आभार मानले. कार्यक्रमाला ऊस उत्पादक शेतकरी सभासद कर्मचारी मोठ्या संख्येने उपस्थित होते.

• ब्रिटनमधील दुसऱ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे शहर असलेले बर्मिंगहॅम शहर दिवाळखोर म्हणून घोषित करण्यात आले. या शहराच्या स्थानिक प्रशासनाने अत्यावश्यक सेवा राखण्यावर लक्ष केंद्रीत केले असून गरज नसलेल्या खर्चावर कात्री लावली आहे. लाखो पौंडांच्या वार्षिक अर्थसंकल्पीय तुटवडय़ामुळे शहर प्रशासनाने दिवाळखोरी घोषित केली.
• बर्मिंगहॅम नगर प्रशासनावर मजूर पक्षाची सत्ता आहे. १०० हून अधिक नगरसेवकांचा समावेश असलेली हे युरोपमधील सर्वात मोठे स्थानिक प्राधिकरण आहे. दहा लाखांहून अधिक लोकसंख्या असलेल्या या शहराच्या प्रशासनाने मंगळवारी कलम ११४ नोटीस काढून दिवाळखोरी घोषित केली.
• शहरातील नागरिकांचे आर्थिक संरक्षण करणे महत्त्वाचे असून वैधानिक सेवा वगळता नवीन खर्च थांबविण्यात येणार असल्याचे प्रशासनाच्या वतीने सांगण्यात आले. नगर प्रशासनाने अंतरिम वित्त संचालक, फिओना ग्रीनवे यांनी स्थानिक सरकार कायद्याच्या कलम ११४ (३) अंतर्गत एक अहवाल जारी केला. समान वेतन खर्च पूर्ण करण्यासाठी प्रशासनाकडे अपुरी संसाधने असल्याचे या अहवालात सांगण्यात आले आहे.

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या इंडोनेशिया दौऱ्याची माहिती देताना केंद्र सरकारने ‘प्राइम मिनिस्टर ऑफ भारत’ असा उल्लेख केल्यामुळे तर्कवितर्काना पुन्हा उधाण आले असून भाजपेतर विरोधकांच्या आक्रमक भूमिकेमुळे ‘इंडिया विरुद्ध भारत’ वाद बुधवारी आणखी तीव्र झाला.
• पंतप्रधान मोदी गुरुवारी इंडोनेशियामध्ये गुरुवारी होणाऱ्या २० व्या एशियन-इंडिया परिषद व १८ व्या ईस्ट एशिया परिषदेमध्ये सहभागी होणार आहेत. केंद्राच्या इंग्रजीमधील निवेदनामध्ये ‘प्राइम मिनिस्टर ऑफ भारत’ असे नमूद करण्यात आहे. त्यासंदर्भात भाजपचे प्रवक्ता संबित पात्रा यांनी ‘एक्स’ या समाजमाध्यम व्यासपीठावरून बुधवारी माहिती दिली.केंद्रीय परराष्ट्रमंत्री एस. जयशंकर यांनी राष्ट्रपतींच्या निमंत्रणपत्रिकेवर ‘प्रेसिडेंट ऑफ भारत’ या उल्लेखाचे समर्थन केले. संविधानामध्येच ‘इंडिया दॅट इज भारत’ असे नमूद केले आहे. दोन्ही शब्दांचा उल्लेख संविधानामध्ये केला आहे. लोकांनी संविधानातील हा उल्लेख जरूर वाचला पाहिजे. संविधानामध्ये ‘भारत’ या शब्दाचा अर्थही ध्वनित होतो. आपण भारत असे म्हणतो तेव्हा त्यातील भावार्थ, अर्थ आणि समज स्पष्ट दिसते. त्याचे प्रतििबबही संविधानामध्ये उमटलेले दिसते, असे जयशंकर यांनी सांगितले.
• मोदी सरकारमधील मंत्री व भाजपचे नेते ‘भारता’ची बाजू समर्थपणे लढवत असले तरी, संविधानातील ‘इंडिया’ शब्द वगळण्यासाठी विशेष अधिवेशनामध्ये घटनादुरुस्ती विधेयक मांडण्याबाबत केंद्र सरकारने अजूनही मौन बाळगले आहे. यासंदर्भात स्पष्टीकरण देण्यास केंद्रीय मंत्री अनुराग ठाकूर यांनी नकार दिला. ‘जी-२० समूहाच्या शिखर बैठकीची माहिती देणाऱ्या मोठ-मोठय़ा फलकावर इंडिया आणि भारत हे दोन्ही शब्द लिहिलेले आहेत’, असे त्यांनी सांगितले.

महाआघाडीसाठी ‘भारत’ आद्याक्षरांचा नवा प्रस्ताव

• ‘भारता’च्या अद्याक्षरांचा नवा अर्थ लावत काँग्रेसचे खासदार शशी थरुर यांनी विरोधकांच्या महाआघाडीला ‘इंडिया’ऐवजी ‘भारत’ असे नवे नाव सुचवले आहे. भाजपेतर महाआघाडीने ‘एलायन्स फॉर बेटरमेंट, हार्मनी अँड रिस्पॉन्सिबल अॅडव्हान्समेंट फॉर टुमारो’ (भारत) असे नवे नाव घेतले तर भाजप काय करेल, असा सवाल थरूर यांनी इंडिया विरुद्ध भारत असा नाहक वाद घालणे भाजपने थांबवले पाहिजे, असे मत व्यक्त केले.

• द्रमुक नेते आणि तमिळनाडूचे युवक कल्याण मंत्री उदयनिधी स्टॅलिन यांनी सनातन धर्माची तुलना डेंग्यू, मलेरिया आणि करोना रोगाशी करून सनातन धर्माचे निर्मूलन करण्याबाबतचे विधान केले. ज्यावरून देशभरात सध्या वाद सुरू आहे. तर याप्रकरणी उदयनिधी यांच्याविरोधात आता गुन्हाही दाखल झाला आहे. एकीकडे भारतात हा वाद सुरू असताना दुसरीकडे अमेरिकेच्या एका शहरात ३ सप्टेंबर हा सनातन धर्म दिवस म्हणून साजरा करण्याची घोषणा करण्यात आली आहे. अमेरिकेतील केंटुकी येथील लुईव्हिल शहराच्या महापौरांनी शहरात ३ सप्टेंबर हा सनातन धर्म दिवस म्हणून घोषित केला आहे. इंडिया टीव्हीने यासंदर्भातील वृत्त दिले आहे.
• उपमहापौर बार्बरा सेक्स्टन स्मिथ यांनी महापौर क्रेग ग्रीनबर्ग यांच्या वतीने लुईसविले येथील केंटुकीच्या हिंदू मंदिरात महाकुंभ अभिषेक सोहळ्यादरम्यान सनातन धर्म दिनाची अधिकृत घोषणा वाचून दाखवली. आध्यात्मिक गुरू चिदानंद सरस्वती, परमार्थ निकेतन, ऋषिकेशचे अध्यक्ष श्री श्री रविशंकर आणि भगवती सरस्वती, लेफ्टनंट गव्हर्नर जॅकलिन कोलमन, डेप्युटी चीफ ऑफ स्टाफ केशा डोर्सी आणि इतर अनेक आध्यात्मिक गुरू आणि मान्यवर या कार्यक्रमात सहभागी झाले होते.
• महाकुंभ अभिषेक सोहळ्यानिमित्त मंदिरात सात दिवस कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते. या सात दिवसांत मंदिरात पूजा आणि होम-हवन करण्यात आले. प.पू स्वामीजी आणि पूज्य स्वाध्वी यांच्या उपस्थितीत हा सोहळा पार पडला.

काय म्हणाले होते उदयनिधी स्टॅलिन?

• शनिवारी (२ सप्टेंबर) उदयनिधी स्टॅलिन यांनी एका कार्यक्रमात बोलताना सनातन धर्माचं उच्चाटन करण्याची भूमिका मांडली होती. “सनातन धर्म हा समानता व सामाजिक न्यायाच्या विरोधात आहे. काही गोष्टींना विरोध करण्याऐवजी त्यांचं उच्चाटन केलं जायला हवं. डास, डेंग्यू, मलेरिया आणि करोनासारख्या आजारांना विरोध केला जाऊ कत नाही. त्यांचं उच्चाटनच केलं जायला हव. त्याचप्रमाणे सनातन धर्माचंही व्हायला हवं”, असं विधान उदयनिधी यांनी चेन्नईत एका कार्यक्रमात केलं. तर, उदयनिधी स्टॅलिन यांच्या वक्तव्याचं मल्लिकार्जुन खरगे यांचे सुपूत्र प्रियांक खरगे यांनी समर्थन केलं होतं.

गुन्हाही दाखल झाला

• याप्रकरणी उदयनिधी आणि प्रियांक खरगे यांच्याविरोधात वकील हर्ष गुप्ता आणि रामसिंग लोधी यांनी तक्रार केली होती. या तक्रारीवरून दोघांवर मंगळवारी उत्तर प्रदेशातील रामपूर येथील सिव्हिल लायन्स पोलिस ठाण्यामध्ये आयपीसीच्या कलम २९५ ए (धार्मिक भावना भडकवण्यासाठी हेतुपुरस्सर आणि दुर्भावनापूर्ण कृत्ये) आणि १५३ ए (विविध धार्मिक गटांमधील वैर वाढवणे) अंतर्गत गुन्हा दाखल करण्यात आला.

वाद उफाळल्यानंतर काय दिलं होतं स्पष्टीकरण?

• “मी माझ्या वक्तव्याचा महत्त्वाचा भाग पुन्हा उद्धृत करतो. ज्याप्रमाणे कोविड १९ चा प्रादुर्भाव होतो किंवा डासांमुळे डेंग्यू आणि मलेरियासारखे रोग पसरतात, त्याप्रमाणे सनातन धर्मदेखील अनेक सामाजिक समस्या निर्माण करण्यास जबाबदार आहे”, असे स्पष्टीकरण उदयनिधी यांनी ट्विटरवर दिले आहे.

• दिल्लीमध्ये ‘जी-२०’ समूहाच्या राष्ट्रप्रमुखांच्या शिखर बैठकीनिमित्त राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी ९ सप्टेंबरला सरकारी रात्रभोजनाचे आयोजन केले असून, त्यासाठी राष्ट्रपतीभवनातून पाठवलेल्या निमंत्रणपत्रिकेवर ‘प्रेसिडेंट ऑफ इंडिया’ऐवजी ‘प्रेसिडेंट ऑफ भारत’ असा उल्लेख करण्यात आला आहे. राष्ट्रपतींच्या राजपत्रामध्ये झालेल्या या लक्षवेधी बदलामुळे मंगळवारी राजकीय वादंग माजला. प्रेसिडंट ऑफ भारत केल्यानंतर आता प्राईम मिनिस्टर ऑफ भारत असा उल्लेख करण्यात आला आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी ASEAN-India परिषदेसाठी आज बुधवारी निघणार आहेत. या परिषदेच्या सरकारी पुस्तिकेत प्राईम मिनिस्टर ऑफ भारत असा उल्लेख करण्यात आला आहे. येथूनही इंडिया हा शब्द हटवण्यात आला आहे.
• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी ASEAN-India परिषदेसाठी आज इंडोनेशिया येथे जाणार आहेत. ASEAN-India सागरी सुरक्षा सहकार्याला चालना देण्यासाठी नवीन उपक्रमाचे अनावरण करण्यात येणार आहे. ASEAN (दक्षिण पूर्व आशियाई राष्ट्रांची संघटना) चं अध्यक्षपद इंडोनेशियाकडे आहे. त्यामुळे इंडोनेशियामध्ये या कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले आहे. भारत, अमेरिका, चीन, जपान आणि ऑस्ट्रेलियासह अनेक देश या संघटनेत सहभागी आहेत.
• पंतप्रधानांच्या इंडोनेशिया दौऱ्यावरील सरकारी पुस्तिकेत नरेंद्र मोदींचा उल्लेख “प्राईम मिनिस्टर ऑफ भारत” (भारताचे पंतप्रधान) असा करण्यात आला आहे. मंगळवारी रात्री भाजपचे प्रवक्ते संबित पात्रा यांनी ट्वीटद्वारे याची माहिती दिली.
• केंद्र सरकारने संसदेचे पाच दिवसांचे विशेष अधिवेशन बोलावले असले तरी, त्यातील प्रमुख विषय अजूनही गोपनीय ठेवण्यात आले आहेत. त्यातच, राष्ट्रपतींच्या राजपत्रामधून ‘इंडिया’ हा शब्द गायब होऊन ‘भारत’ असा उल्लेख करण्यात आल्याने तर्कवितर्क लढविले जाऊ लागले आहेत. संसदेच्या विशेष अधिवेशनामध्ये संविधानदुरुस्तीद्वारे ‘इंडिया’ हा शब्दप्रयोग वगळून देशाचा नामोल्लेख केवळ ‘भारत’ असा केला जाणार असल्याची शक्यताही वर्तवली जात आहे. मात्र, याबाबत केंद्र सरकारकडून अधिकृतपणे कोणतेही स्पष्टीकरण देण्यात आलेले नाही.
• भाजपेतर विरोधी पक्षांच्या महाआघाडीचे नामकरण ‘इंडिया’ असे झाल्यानंतर आसामचे मुख्यमंत्री हेमंता बिस्व शर्मा यांच्यासह अनेक भाजप नेत्यांनी ‘इंडिया’ या शब्दावर आक्षेप घेतला होता. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनीही, ‘इंडिया’ नाव घेतल्याने सत्ता मिळत नसते, विरोधकांची महाआघाडी ‘इंडिया’ नव्हे तर ‘घमंडिया’ असल्याची टीका केली होती. त्यानंतर संविधानातील ‘इंडिया’ हा उल्लेख वगळण्यासंदर्भातील चर्चेला बळ मिळाले.

चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 07 सप्टेंबर 2022

०७ सप्टेंबर चे दिनविशेष पाहण्यासाठी (येथे क्लिक करा)