चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 21 नोव्हेंबर 2023

• अंतिम सामन्याला ९० हजारांहून अधिक प्रेक्षकांचा पाठिंबा हा अभूतपूर्व होता. भारतीय संघाला मिळणारा पाठिंबा निश्चितच भारतीय खेळाडूंना प्रेरित करणारा होता; पण विराट कोहली बाद झाल्यावर मैदानावर पसरलेली शांतता मनाला सर्वाधिक समाधान देणारी होती, अशी प्रतिक्रिया ऑस्ट्रेलियाचा कर्णधार पॅट कमिन्सने व्यक्त केली.
• कमिन्स ऑस्ट्रेलियाचा पाचवा विश्वविजेता कर्णधार ठरला. या विजेतेपदाने मी पुन्हा एकदा एकदिवसीय क्रिकेटच्या प्रेमात पडलो आहे, असे कमिन्स म्हणाला. ‘‘माझा एक अधिक उसळलेला चेंडू अडवण्याच्या प्रयत्नात कोहली त्रिफळाचीत झाला. त्या वेळी जेव्हा संपूर्ण मैदानावर शांतता पसरली ती आताही मला जशीच्या तशी डोळय़ासमोर दिसत आहे. तो क्षण सर्वात सुंदर होता यात शंकाच नाही,’’ असेही कमिन्सने सांगितले.
• या आठवणी प्रदीर्घ मनात घर करून राहतील, असे सांगून कमिन्स म्हणाला, ‘‘विश्वचषक स्पर्धेचा वारसा इतका समृद्ध आहे, की तो विसरता येणार नाही. गेल्या दोन महिन्यांत या स्पर्धेच्या निमित्ताने अनेक उत्कंठावर्धक सामने झाले, अनेक गोष्टी घडल्या ज्या कायम मनात घर करून राहतील. ऑस्ट्रेलियासाठी हे वर्ष खूपच यशस्वी गेले. आम्ही अ‍ॅशेस जिंकली, कसोटी क्रिकेटसह आता एकदिवसीय क्रिकेटमध्येही जागतिक विजेतेपद मिळवले. या तीनही वेगवेगळय़ा कामगिरीचा मला अभिमान वाटतो.’’ ‘‘या विजेतेपदात संघातील प्रत्येक खेळाडू आणि त्याच्या कुटुंबीयाला काही ना काही गोष्टींचा त्याग करावा लागला आहे. संघातील प्रत्येक व्यक्तीचा अभिमान वाटावा अशी त्यांची कथा आहे,’’असेही कमिन्स म्हणाला.
• पत्रकार परिषदेत कमिन्सने उत्साही प्रेक्षकांनाही सलाम केला. त्यांच्या उत्साहाची आणि प्रेमाची दाद द्यायलाच हवी, असे सांगून कमिन्सने सांगितले, ‘‘सकाळी उठलो तेव्हा खोलीच्या खिडकीतून बाहेर डोकावले, तर सगळा रस्ता निळा झालेला दिसत होता. भारतीय संघाचा पोशाख परिधान करून अनेक चाहते सकाळपासून हॉटेलबाहेर उपस्थित होते. लांबवर नजर टाकली तर, रस्त्यावरून निळय़ा रंगाच्या जणू लहरी निघताना दिसत होत्या. या सगळय़ा वातावरणाने एक वेळ भारावून गेलो; पण दुसऱ्याच क्षणी थोडा घाबरून गेलो. याच चिंतेने मला वेगळी ऊर्जा दिली हे तितकेच खरे आहे.’’

• नोव्हाक जोकोविचने कामगिरीत सातत्य राखताना यानिक सिन्नेरला सरळ सेटमध्ये नमवत विक्रमी सातव्यांदा ‘एटीपी’ अंतिम टप्प्याच्या टेनिस स्पर्धेचे जेतेपद मिळवले. जागतिक क्रमवारीत अग्रस्थानी असणाऱ्या जोकोविचने एक तास ४३ मिनिटे चाललेल्या सामन्यात स्थानिक खेळाडू सिन्नेरला ६-३, ६-३ अशा फरकाने पराभूत केले.
• वर्षांच्या सुरुवातीला विक्रम रचणाऱ्या जोकोविचने वर्षांच्या अखेरीसही नवा विक्रम केला. त्याने २०२३च्या सुरुवातीला ऑस्ट्रेलियन खुल्या टेनिस स्पर्धेचे दहाव्यांदा जेतेपद पटकावले. यानंतर फ्रेंच खुल्या स्पर्धेत २३वे ग्रँडस्लॅम जेतेपद मिळवताना राफेल नदालचा विक्रम मोडीत काढला. जोकोविचला विम्बल्डनच्या अंतिम सामन्या कार्लोस अल्कराझकडून पराभवाचा सामना करावा लागला. मात्र, नंतर जोकोविचने अमेरिकन खुल्या टेनिस स्पर्धेचे जेतेपद मिळवले.
• ‘‘हा हंगाम माझ्या कारकीर्दीतील सर्वश्रेष्ठ राहिला. या आठवडय़ात चांगल्या लयीत असलेला स्थानिक खेळाडू यानिक सिन्नेरविरुद्ध विजय मिळवणे ही चांगली गोष्टी राहिली,’’ असे जोकोविच म्हणाला. सामन्याच्या सुरुवातीपासूनच जोकोविचने चांगला खेळ करत सिन्नेरला पुनरागमन करण्याची कोणतीच संधी दिली नाही. ‘एटीपी’ अंतिम टप्प्याच्या सामन्यापूर्वी सर्वाधिक जेतेपो मिळवण्याचा विक्रम संयुक्तपणे जोकोविच व रॉजर फेडरर यांच्या नावे होता. यासोबतच १५ वर्षांत दुसऱ्यांदा कोणत्याही खेळाडूने चार ग्रँडस्लॅम व ‘एटीपी’ अंतिम टप्प्याच्या स्पर्धेची अंतिम फेरी गाठली होती. यापूर्वी, अशीच कामगिरी जोकोविचने २०१५मध्ये केली होती.

• शिक्षण खात्याने आणखी २० हजार शिक्षकांची भरती करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यानुसार लवकरच शिक्षक भरतीसाठी प्रक्रिया राबविण्यात येणार असून डीएड आणि बीएड् धारकांना रोजगाराची संधी उपलब्ध होणार आहे.
• मागील काही दिवसांपासून राज्यात १३,५०० शिक्षकांच्या जागा भरण्याची प्रक्रिया सुरू असून, आतापर्यंत अनेक शिक्षकांना नियुक्तीपत्र दिले आहे. त्यानुसार विविध शाळांमध्ये शिक्षक दाखल होत आहेत, तरीही सरकारी शाळांमध्ये शिक्षकांच्या जागा मोठ्या प्रमाणात रिक्त असल्याने पुन्हा शिक्षक भरती करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
• दरवर्षी शिक्षक भरती होत नसल्याने प्रवेश प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावरही शहरातील पाच अनुदानित डीएड महाविद्यालयांत सरकारी कोट्यातील जागा भरण्यात अडचण येत आहे. यामुळे दरवर्षी शिक्षक भरती झाल्यास डीएड महाविद्यालयात विद्यार्थ्यांची संख्या वाढण्यास मदत होईल, असे सांगितले जात आहे.

• अयोध्येतील राम मंदिराच्या पुजारी पदासाठी एक दोन नाही तीन हजार अर्ज आले. त्यापैकी २०० लोकांची निवड मुलाखतीसाठी झाली आहे. त्यांना विचारले जाणारे प्रश्न चर्चेत आहे. मकर संक्रांत झाल्यानंतर २२ जानेवारी २०२४ या दिवशी रामलल्ला मंदिरात विराजमान होणार आहेत.
• अयोध्येच्या राम मंदिर विश्वस्त मंडळाचे कोषाध्यक्ष गोविंद देव गिरी यांनी सांगितलं २०० जणांची निवड त्यांच्या योग्यतेच्या आधारे झाली आहे. आता त्यांची मुलाखत घेतली जाते आहे. या सगळ्यांच्या मुलाखतीचं केंद्र हे अयोध्येतील विश्व हिंदू परिषदेचं मुख्यालय असलेल्या कारसेवक पुरम आहे. अयोध्येतले दोन महंत मिथिलेश नंदिनी शरण आणि सत्यनारायण दास आणि वृंदावनचे जयकांत मिश्रा या तिघांचं पॅनल या सगळ्यांची मुलाखत घेतं आहे.

२०० पैकी २० पुजारी निवडले जाणार

• तीन हजार अर्जांमधून जे २०० अर्ज निवडले गेले आहेत त्यांच्या मुलाखती झाल्यानंतर त्यातले २० जण पुजारी म्हणून निवडले जाणार आहेत. गोविंद देवगिरी यांनी सांगितलं की ज्यांची निवड होईल त्यापैकी २० जण पुजारी आणि इतर पदांवर कार्यरत असतील. तसंच या सगळ्यांना सहा महिन्यांचं विशेष प्रशिक्षण दिलं जाणार आहे. ते झाल्यानंतरच नियुक्ती केली जाणार आहे. ज्यांची निवड होणार नाही त्यांनाही प्रशिक्षणात सहभाग घेता येईल. त्यांना सहभाग प्रमाणपत्र दिलं जाईल. ज्यांच्याकडे हे प्रमाणपत्र असेल त्यांना भविष्यात संधी मिळू शकते. प्रशिक्षणाच्या दरम्यान मोफत भोजन, राहण्याची मोफत व्यवस्था आणि दोन हजार रुपयांचा भत्ता दिला जाणार आहे.

पुजारी होण्यासाठी मुलाखतीत काय प्रश्न विचारले जात आहेत?

• संध्या वंदन काय आहे?
• संध्या वंदनाचा धार्मिक विधी काय आहे?
• संध्या वंदनाचा मंत्र काय आहे?
• भगवान रामाची पूजा करण्यासाठी कुठला मंत्र म्हणायचा?
• भगवान रामाची पूजा करण्यासाठी कुठला धार्मिक विधी करायचा?
• हे आणि या प्रकारचे प्रश्न मुलाखतींच्या दरम्यान विचारले जात आहेत. २०० पैकी वीस जणांची निवड केली जाणा आहे.
• अयोध्येत जे राम मंदिर उभं राहतं आहे तिथली पूजा ही रामानंदीय संप्रदायाच्या पद्धतीप्रमाणे असणार आहे. या पूजेसाठी खास अर्चक असणार आहेत. भगवान रामालला नैवैद्य दाखवणं, नवी वस्त्र घालणं त्यानंतर पूजा आणि आरती यांसह पंचोपचारांनी पूजा केली जाते आहे. मात्र २२ जानेवारीपासून पूजा पद्धती बदलणार आहे. रामलल्लाची प्रतिष्ठापना झाल्यानंतर रामानंदीय परंपरेनुसार पूजा केली जाणार आहे. इंडिया टुडेने या विषयीचं वृत्त दिलं आहे.

• भारताच्या सकल राष्ट्रीय उत्पन्नाने (जीडीपी) चार हजार अब्ज डॉलरचा (चार ट्रिलियन) टप्पा ओलांडल्याच्या दावा केल्याबद्दल काँग्रेसने सोमवारी भाजपला टीकेचे लक्ष्य केले. केवळ बातम्यांचे मथळे निर्माण करून चर्चेत राहण्यासाठी भाजप अशा खोटय़ा बातम्या पसरवत आहे अशी टीका काँग्रेसकडून करण्यात आली.
• काँग्रेसचे सरचिटणीस जयराम रमेश यांनी ‘एक्स’वर नमूद केले, की काही केंद्रीय मंत्री आणि महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री फडणवीस यांनी हा खोटा दावा केला आहे. काल दुपारी दोन वाजून ४५ मिनिटे ते सहा वाजून ४५ मिनिटांच्या दरम्यान जेव्हा अवघा देश विश्वकरंडक क्रिकेटचा अंतिम सामना पाहत होता तेव्हा राजस्थान आणि तेलंगणशी संबंधित वरिष्ठ केंद्रीय मंत्री, मोदी सरकारचे अनेक समर्थक, महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री आणि पंतप्रधानांच्या लाडक्या उद्योजकांनी कालच भारताच्या ‘जीडीपी’ने चार ट्रिलियन डॉलरचा टप्पा ओलांडल्याबद्दल अभिनंदनपर ‘ट्वीट’ केले.
• त्यांनी आरोप केला, की ही निखालस खोटी बातमी वातावरण निर्मितीसाठी प्रसिद्ध करण्यात आली होती. खुशामतखोरीतून आणि चर्चेत राहण्यासाठी प्रतिमा उजळवण्यासाठीचा हा एक निराशाजनक प्रयत्न होता. उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्यासह केंद्रीय जलसंपदा मंत्री गजेंद्रसिंह शेखावत, मंत्री किशन रेड्डी, उद्योगपती गौतम अदानी यांनी ‘एक्स’वर भारताच्या या कथित कामगिरीची प्रशंसा केली होती.

• दक्षिण अमेरिकेतील अर्जेंटिनाच्या अध्यक्षीय निवडणुकीत अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांचे समर्थक तसेच अतिउजव्या आघाडीचे नेते हावीर मिली यांनी बाजी मारली आहे. रविवारी या निवडणुकीचा निकाल जाहीर करण्यात आला. मध्यम-डाव्या विचारसरणीचे विद्यमान अर्थमंत्री सर्जिओ मास्सा आणि मिली यांच्यात लढत होती. मात्र मास्सा या लढतीत पराभूत झाले.

मिली यांना मिळाली ५६ टक्के मते

• अर्जेंटिना येथील अध्यक्षीय निवडणुकीचा निकाल रविवारी जाहीर झाला. या निवडणुकीत मिली यांना साधारण ५६ टक्के मते मिळाली. तर त्यांच्या विरोधात उभे राहिलेले पेरोनिस्ट पक्षाचे नेते सर्जिओ मास्सा यांना साधारण ४४ टक्के मते मिळाली. निकाल स्पष्ट झाल्यानंतर मिस्सी यांनी आपला पराभव स्वीकारला. गेल्या अनेक दिवसांपासून अर्जेंटिनामध्ये महागाई, बेरोजगारी यामुळे लोकांमध्ये अस्वस्थता होती. याच कारणामुळे येथे आता सत्तांतर झाले आहे.

हावीर मिली कोण आहेत?

• हावीर मिली हे उजव्या विचारसरणीचे समर्थक आहेत. ते अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांचे समर्थक मानले जातात. सत्तेत आल्यास सध्याचे चलन पेसो बंद करून डॉलर आणू, देशाच्या मध्यवर्ती बँकेला टाळे ठोकू अशी आर्थिक आश्वासने त्यांनी दिली आहेत. याखेरीज वातावरण बदल हे थोतांड आहे, लैंगिक शिक्षण कुटुंबव्यवस्थेचा ऱ्हास करण्यासाठी रचलेला कट आहे, मानवी अवयवांची खरेदी-विक्री कायदेशीर असावी अशी जहाल मते ते मांडत असतात.
• दरम्यान, या निवडणुकीचा निकाल स्पष्ट होताच भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी हावीर मिली यांचे अभिनंदन केले. भारत आणि अर्जेंटिना यांच्यातील संबंध वृद्धिंगत व्हावे यासाठी तुमच्यासोबत काम करण्यासाठी मी उत्सुक आहे, असे मोदी म्हणाले. अर्जेंटिनामध्ये गेल्या अनेक वर्षांपासून उजव्या आणि डाव्या विचारांच्या आघाड्यांची आलटून-पालटून सत्ता राहिली आहे. आता मात्र उजव्या विचारसरणीचे हावीर मिली हे अर्जेंटिनाच्या अध्यक्षस्थानी विराजमान झाले आहेत.

• आयुष्यात अशी अनेक वळणे येतात जेव्हा तुम्हाला कठीण निर्णय घ्यावे लागतात, मोठे मन दाखवावे लागते. हा निर्णय त्यावेळी अवघड वाटू शकतो पण भविष्यात तुमचे आयुष्य बदलू शकते. असाच काहीसा प्रकार ऑस्ट्रेलियाचा कर्णधार पॅट कमिन्सबाबत घडला आहे. १५ नोव्हेंबर २०२२ रोजी कमिन्सने एक कठीण निर्णय घेतला. त्याला ३७० दिवसांनी त्याचा लाभ मिळाला. त्याच्या नेतृत्वाखाली ऑस्ट्रेलियाने २०२३चा विश्वचषक जिंकला आहे.

कमिन्सने आयपीएल सोडले होते

• पॅट कमिन्स आयपीएल २०२२मध्ये केकेआरचा भाग होता. फलंदाजी आणि गोलंदाजीत त्याने अप्रतिम कामगिरी केली. पण १५ नोव्हेंबर २०२२ रोजी कमिन्सने ट्वीट केले की, “तो आयपीएल २०२३मध्ये खेळणार नाही.” कमिन्सला आयपीएलच्या एक हंगाम खेळण्यासाठी ७.२५ कोटी रुपये मिळतात. कमिन्सने लिहिले होते की, ‘पुढच्या वर्षी होणाऱ्या आयपीएलमध्ये मी सहभागी न होण्याचा निर्णय घेतला आहे. मी हा करार सोडण्याचा कठीण निर्णय घेतला आहे. माझे आंतरराष्ट्रीय वेळापत्रक पुढील १२ महिन्यांसाठी कसोटी आणि एकदिवसीय सामन्यांनी भरलेले आहे, त्यामुळे अ‍ॅशेस मालिका आणि विश्वचषकापूर्वी थोडी विश्रांती घेतली जाईल.”

आयपीएल नंतर वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियन बनला

• आयपीएलनंतर लगेचच वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियनशिपचा विजेतेपदाचा सामना खेळला गेला. यामध्येही भारत आणि ऑस्ट्रेलिया यांच्यात स्पर्धा होती. लंडनच्या ओव्हल मैदानावर झालेला तो सामना ऑस्ट्रेलियाने जिंकला होता. तिथेही कमिन्स ऑस्ट्रेलियाचा कर्णधार होता. यानंतर अ‍ॅशेस मालिकेत ऑस्ट्रेलियाने इंग्लंडमध्ये जाऊन २-२ अशी बरोबरी साधून ट्रॉफी परत केली.

आता विश्वचषक विजेतेपद

• ऑस्ट्रेलियाने आता पॅट कमिन्सच्या नेतृत्वाखाली विश्वचषक २०२३चे विजेतेपद पटकावले आहे. कमिन्सने फलंदाजी आणि चेंडूने महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. उपांत्य फेरीत दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध तीन आणि उपांत्य फेरीत भारताविरुद्ध दोन विकेट्स घेतल्या. न्यूझीलंडविरुद्धच्या सामन्यातही त्याने अवघ्या १४ चेंडूत ३७ धावा केल्या होत्या. अफगाणिस्तानविरुद्धच्या कठीण परिस्थितीत ६८ चेंडू खेळून त्याने ग्लेन मॅक्सवेलला साथ दिली होती. तो खेळपट्टीवर एक बाजू लावून उभा होता. उपांत्य फेरीतही त्याने नाबाद १४ धावा करत संघाला विजयापर्यंत नेले.

चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 21 नोव्हेंबर 2022

21 नोव्हेंबर चे दिनविशेष पाहण्यासाठी (येथे क्लिक करा)