चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 11 फेब्रुवारी 2024

• राष्ट्रीय पातळीवर राज्याचा लौकिक उंचावणाऱ्या खेळाडू, संघटना आणि प्रशिक्षकांना प्रोत्साहन म्हणून या वर्षीपासून महाराष्ट्र राज्य ऑलिम्पिक संघटनेकडून (एमओए) राज्य क्रीडा पुरस्कार दिले जाणार आहेत. याबाबतची घोषणा महाराष्ट्र ऑलिम्पिक संघटनेने रविवारी केली.
• महाराष्ट्र राज्य ऑलिम्पिक संघटनेच्या बोट क्लब येथे पार पडलेल्या वार्षिक सर्वसाधारण सभेममध्ये हा निर्णय घेण्यात आला. राज्याचे उपमुख्यमंत्री आणि महाराष्ट्र ऑलिम्पिक संघटनेचे अध्यक्ष अजित पवार, क्रीडामंत्री संजय बनसोडे, क्रीडा आयुक्त राजेश देशमुख यांच्यासह राज्य ऑलिम्पिक संघटनेचे सर्व पदाधिकारी आणि सदस्य बैठकीस उपस्थित होते.

• बैठकीदरम्यान अजित पवार यांनी क्रीडाक्षेत्रात गेल्या वर्षभरात यशस्वी कामगिरी करणाऱ्या खेळाडू आणि प्रशिक्षकांचे अभिनंदन केले. महाराष्ट्रात क्रीडा संस्कृती चांगल्या प्रकारने नांदत असून, ती आणखी कशी सशक्त होईल यासाठी राज्य शासन, क्रीडा आयुक्तालय आणि क्रीडा संघटना यांच्यात समन्वय राहून काम करण्याची सूचनाही पवार यांनी केली. महाराष्ट्र ऑलिम्पिक भवनाचा उपयोग कसा केला जावा, तेथे काय असावे याबाबतही पवार यांनी मार्गदर्शन केले. त्याच वेळी लक्ष्यवेध ही योजना योग्य पद्धतीने राबवली जाईल आणि यातून संघटना दूर राहणार नाहीत याची काळजी घेण्याचेही पवार यांनी सूचित केले.

• बैठकीनंतर महाराष्ट्र ऑलिम्पिक संघटनेचे सरचिटणीस नामदेव शिरगावकर यांच्याशी संपर्क साधला असता त्यांनी या वर्षीपासून सर्वोत्कृष्ट जिल्हा संघटना, राज्य संघटना, सर्वोत्कृष्ट खेळाडू (पुरुष व महिला), क्रीडा मार्गदर्शक (पुरुष व महिला) असे पुरस्कार दिले जातील. यासाठी महाराष्ट्र ऑलिम्पिक संघटनेकडून प्रायोजक शोधला जाईल किंवा कंपन्यांच्या सामाजिक उत्तरदायित्व निधी यासाठी कसा वर्ग करता येईल यासाठी प्रयत्न केले जातील, असे सांगितले.
• त्याच बरोबर राज्यातील क्रीडा गुणवत्तेला अधिक प्रगल्भ करण्यासाठी राज्यातील क्रीडा प्रशिक्षकांना प्रशिक्षित करण्याचा निर्णय बैठकीत घेण्यात आला. यासाठी ‘इंडियन इन्स्टिटय़ूट ऑफ स्पोर्ट कोचिंग’ या संस्थेशी करार करण्यात आला असून, यामार्फत विविध खेळांतील ६० प्रशिक्षकांना मोफत मार्गदर्शन देण्यात येणार असल्याचेही शिरगावकर यांनी सांगितले.

• राज्यातील रखडलेल्या वा बंद पडलेल्या सात हजार गृहप्रकल्पांपैकी तीन हजार गृहप्रकल्प गेल्या वर्षभरात पूर्ण झाल्याची माहिती महाराष्ट्र स्थावर संपदा प्राधिकरणाने (महारेरा) केंद्रीय रेरा उपसमितीला सादर केली आहे. अशा प्रकल्पांची नोंदणी रद्द करण्याची प्रक्रिया महारेराने सुरू करताच रखडलेल्या या प्रकल्पांपैकी काही प्रकल्प पूर्ण झाले आहेत. महारेराकडे काम पूर्ण झाल्याबाबत प्रमाणपत्रही सादर केले आहे.
• महारेराने गेल्या वर्षापासून रखडलेल्या प्रकल्पांविरोधात कारवाई सुरु केली होती. यापैकी ७० टक्के काम पूर्ण झालेल्या प्रकल्पांकडे प्रामुख्याने लक्ष वळविले होते. यासाठी माजी अतिरिक्त पालिका आयुक्त संजय देशमुख यांच्या नेतृत्वाखाली स्वतंत्र विभागही नेमण्यात आला. या विभागाने रखडलेल्या प्रकल्पांचा आढावा घेतला. हे प्रकल्प पूर्ण व्हावेत यासाठी प्रयत्न सुरू केले. स्वयंनियमन करणाऱ्या विकासकांच्या संघटनेची स्थापना करून त्यांच्यामार्फत हे प्रकल्प मार्गी लावण्याबाबत संबंधितांशी चर्चा करण्यात आली. याचा परिणाम दिसून आला असून आता त्यापैकी तीन हजार गृहप्रकल्प पूर्ण झाले आहेत, असा दावा महारेरातील सूत्रांनी केला. हे सर्व प्रकल्प २०१७ पूर्वीचे असल्याचेही या सूत्रांनी सांगितले.
• आतापर्यंत ४४ हजार ५१२ गृहप्रकल्पांची महारेराने नोंदणी केली असून त्यापैकी आतापर्यंत फक्त १४ हजार ५१ गृहप्रकल्प पूर्ण होऊ शकले आहेत. हे प्रमाण पाहता फक्त ३५ टक्के गृहप्रकल्प पूर्ण होऊ शकले आहेत. यामध्येही प्रकल्प पूर्ण होण्याची संख्या गेल्या वर्षांत वाढल्याचेही या सूत्रांनी सांगितले. महारेराने आता विकासकांविरुद्ध कारवाई सुरु केल्यामुळे अनेक विकासक प्रकल्प पूर्ण करण्याचा प्रयत्न करीत आहेत. ज्या प्रकल्पांमध्ये काहीही काम सुरू झालेले नाही, अशा प्रकल्पांची नोंदणी रद्द करण्याची प्रक्रिया महारेराने सुरु केली आहे. ज्या विकासकांना प्रकल्प पूर्ण करण्याची इच्छा आहे, त्यांना प्रकल्प मुदतवाढ देण्यात आली आहे. या मुदतीत संबंधितांनी प्रकल्पाचे काम पूर्ण करणे आवश्यक आहे. अन्यथा अशा प्रकल्पांविरुद्धही महारेराकडून कारवाई केली जाणार असल्याचेही या सूत्रांनी सांगितले.
• दरम्यान, गृहप्रकल्प व्यपगत होण्याच्या संख्येत सध्या घट आली आहे. २०२२ मध्ये व्यपगत गृहप्रकल्पांची संख्या तीन हजारहून अधिक होती. यंदा ती संख्या १७०० इतकी आहे. महारेराच्या सततच्या कार्यवाहीमुळे आता विकासक प्रकल्पाच्या मुदतवाढीकडे लक्ष पुरवत असून त्यांनी प्रकल्प पूर्ण करावेत यासाठी आमचे प्रयत्न आहेत, असेही या सूत्रांनी स्पष्ट केले.

• राज्य नोंदणी व मुद्रांक शुल्क विभागाच्या पुण्यातील मुख्यालयात करार पद्धतीने सेवानिवृत्त अधिकाऱ्यांची भरती करण्यात येणार आहे. याबाबतची जाहीरात प्रसिद्ध करण्यात आली आहे. सहजिल्हा निबंधक वर्ग एक, सहजिल्हा निबंधक वर्ग दोन, लेखाधिकारी अशी पदे करार पद्धतीने भरली जाणार आहेत. नोंदणी विभागात एकीकडे मनुष्यबळाची कमतरता असल्याने भरती करण्याची मागणी होत असतानाच नव्याने भरती करण्याऐवजी सेवानिवृत्त अधिकाऱ्यांनाच पायघड्या घालण्यात येत असल्याने आश्चर्य व्यक्त करण्यात येत आहे.
• राज्य शासनाच्या नोंदणी व मुद्रांक शुल्क विभागात आता महसूल विभागातून निवृत्त झालेल्या ६५ वर्षांखालील अधिकाऱ्यांची विविध कामांसाठी करार पद्धतीने नेमणूक करण्यात येणार आहे. त्याकरिता अर्ज मागविण्यात आले आहेत. विभागाच्या संकेतस्थळावर याबाबतची जाहिरात प्रसिद्ध करण्यात आली आहे. त्यामध्ये सहजिल्हा निबंधक वर्ग एक आणि दोन या पदांसाठी प्रत्येकी दोन, तर लेखाधिकारी, सहाय्यक लेखाधिकारी यांची १२ या पदांचा समावेश आहे. या पदांसाठी राज्य शासकीय सेवेतून सहजिल्हा निबंधक वर्ग एक किंवा मुद्रांक जिल्हाधिकारी किंवा उपजिल्हाधिकारी या पदावरून सेवानिवृत्त झालेले, तर सहजिल्हा निबंधक वर्ग दोनसाठी सह दुय्यम निबंधक वर्ग दोन किंवा मुद्रांक उपअधीक्षक या पदावरून सेवानिवृत्त झालेल्या अधिकाऱ्यांना अर्ज करता येणार आहे. या दोन्ही पदांवर घेण्यात येणाऱ्या अधिकाऱ्यांनी महाराष्ट्र मुद्रांक अधिनियम व नोंदणी अधिनियमातील तरतुदी, अपील प्रकरणे आणि पुनरावृत्ती प्रकरणे हाताळणे, रिट याचिकेतील परिच्छेदानुसार उत्तर तयार करणे आदी कामे करावी लागणार आहेत.
• या पदांसाठी १२ फेब्रुवारीपर्यंत सायंकाळी सव्वासहा वाजेपर्यंत अर्ज करता येणार आहे. अर्ज करणाऱ्यांना बुधवारी (१४ फेब्रुवारी) सकाळी ११ वाजता मुलाखत घेण्यात येणार आहे, असे जाहिरातीमध्ये नमूद करण्यात आले आहे.

• ‘‘भारतीय मूल्यांवर आधारित शिक्षणव्यवस्था ही काळाची गरज आहे,’’ असे मत पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी रविवारी व्यक्त केले. गुजरातमधील मोरबी जिल्ह्यातील टंकारा येथे आर्य समाजाचे संस्थापक स्वामी दयानंद सरस्वती यांच्या २०० व्या जयंतीनिमित्त आयोजित सोहळयास दूरदृश्य प्रणालीद्वारे मोदींनी संबोधित केले.
• मोदींनी यावेळी समाजसुधारक दयानंद सरस्वती यांची प्रशंसा केली. ते म्हणाले, की भारतीय जनता जेव्हा गुलामीच्या बेडयांत अडकली होती. देशात मोठया प्रमाणात अंधश्रद्धा पसरलेली असताना दयानंद यांनी भारतीय समाजाला वेदांकडे परतण्याचे आवाहन केले होते. आपल्या रूढीवादी परंपरा आणि अंधश्रद्धांसारख्या सामाजिक दुराचारामुळे विज्ञाननिष्ठ विचारसरणी मागे पडल्याने आपले कसे नुकसान झाले, आपल्या एकतेला धोका निर्माण झाल्याचे स्वामी दयानंद सरस्वती यांनी त्यावेळी आपल्याला दाखवून दिले.
• भारतीय संस्कृती आणि अध्यात्मापासून दुरावणाऱ्या समाजघटकांना वेदांकडे परण्याचे आवाहन दयानंदांनी केले. ते केवळ एक वैदिक ऋषी नव्हते तर राष्ट्रचेतनेचे ऋषी होते. तत्कालीन इंग्रज सरकार आपल्या सामाजिक कुप्रथा अधोरेखित करून भारतीयांची अवहेलना करत असे आणि ब्रिटिश सरकार कसे योग्य आहे, असे ठसवत असे. मात्र ब्रिटिशांच्या या कारस्थानाला दयानंद सरस्वतींच्या आगमनाने मोठा शह बसला असे मोदी म्हणाले.
• आर्य समाजाच्या संस्थापक असलेल्या स्वामी दयानंद यांनी वेदांचे तार्किक अर्थ लावले. बुरसटलेल्या रुढीवादी लोकांवर खुलेआम हल्ला केला आणि भारतीय तत्त्वज्ञानाचे खरे स्वरूप प्रकट केले अशी प्रशंसा पंतप्रधानांनी केली. परिणामी समाजात आत्मविश्वास परत येऊ लागला. वैदिक धर्म जाणून घेऊन जनतेची त्याच्यासी नाळ जुळू लागली. लाला लजपत राय, राम प्रसाद बिस्मिल आणि स्वामी श्रद्धानंद यांसारखे अनेक क्रांतिकारकांवर आर्य समाजाचा प्रभाव होता, असे सांगून मोदी म्हणाले की, त्यांनी भारताच्या उज्ज्वल भविष्याचे स्वप्न पाहिले होते. या ‘अमृतकाळात’ आपण आधुनिक भारताची जडणघडण केली पाहिजे. 

अरे कसले व्हिडीओ बनवत असतोस, याने काय मिळणार आहे? एकेकाळी अशा प्रश्नांनी वेढलेला ऑनलाईन क्रिएटर्सचा समुदाय आता सेलिब्रिटीज म्हणून नावारूपाला आला आहे. सोशल मीडिया इन्फ्लुएन्सर्सची समाजात बदल घडवून आणण्याची शक्ती अफाट आहे. या शक्तीचा सदुपयोग करणाऱ्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आता माय जीओव्ही इंडियाने (MyGov India) भारताच्या डिजिटल क्रिएटर्ससाठी विशेष पुरस्कारांची घोषणा केली आहे. खाली तपशीलवार दिलेल्या २० श्रेणींमधील इन्फ्लुएन्सर्सना विविध पुरस्कारांनी गौरवण्यात येणार आहे.

केंद्र सरकारच्या अधिकृत वेबसाईटवर दिलेल्या सूचनेत म्हटल्याप्रमाणे, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नेहमीच डिजिटल क्रिएटर्सच्या शक्तीला मान्य करून त्यांना नवनवीन विषयांवर भाष्य करण्यासाठी प्रोत्साहित केले आहे, या पुरस्कारांच्या माध्यमातून भारतीय संस्कृती, परंपरा यांना जगासमोर आणणाऱ्या चेहऱ्यांना गौरवले जाईल तसेच यातून अन्य कलाकारांना सुद्धा समाजात परिवर्तनाचे काम करण्याची प्रेरणा मिळेल अशा हेतूने हा पुरस्कार सोहळा आयोजित केला जाणार आहे. आपणही या सोहळ्यातील पुरस्काराच्या २० श्रेणी कोणत्या याविषयी जाणून घेऊया..

1. सर्वोत्कृष्ट कथाकार पुरस्कार: असा क्रिएटर ज्याने भारतीय संस्कृतीविषयी कथेच्या माध्यमातून कल्पक रित्या माहिती दिली आहे
2. द डिसप्टर ऑफ द इयर: असा क्रिएटर ज्याने आपल्या कॉन्टेन्टमधून त्याच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण बदल घडवून आणले आहेत
3. सेलिब्रेटी क्रिएटर ऑफ द इयर: असा क्रिएटर ज्याने आपल्या मोठ्या संख्येतील फॉलोअर्सना मार्गदर्शन करून आपल्या कॉन्टेन्टमधून समाजात सकारात्मकता पसरवण्यास मदत केली आहे
4. ग्रीन चॅम्पियन अवॉर्ड: पर्यावरणासाठी काम करणाऱ्या क्रिएटरला हा पुरस्कार देण्यात येईल
5. सामाजिक बदल घडवणारा सर्वोत्कृष्ट क्रिएटर: समाजकार्यात अग्रेसर क्रिएटरला या पुरस्काराने गौरवण्यात येईल
6. कृषी क्षेत्रातील प्रभावशाली क्रिएटर: कृषी क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण कामगिरी करणाऱ्या तसेच शेतकऱ्यांना उपयुक्त नवनवीन माहिती देणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान होईल
7. कल्चरल अम्बॅसेडर ऑफ द इयर: भारतीय संस्कृतीच्या विविध पैलूंना उजेडात आणून संस्कृतीचा प्रचार करण्यास मदत करणाऱ्यांचा सन्मान केला जाईल
8. आंतरराष्ट्रीय निर्माता पुरस्कार: भारताची संस्कृती जगभरात पोहोचवण्यासाठी परदेशात राहून काम करणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान केला जाईल
9. पर्यटन क्षेत्रातील सर्वोत्कृष्ट क्रिएटर पुरस्कार: भारतातील पर्यटनाला चालना देणारा कॉन्टेन्ट तयार करणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान केला जाईल.
10. स्वच्छता दूत पुरस्कार: स्वच्छतेवर आधारित कॉन्टेन्टचा सन्मान केला जाईल.
11. द न्यू इंडिया चॅम्पियन पुरस्कार: भारताची प्रगती, विकास तसेच सरकारी धोरणांबद्दल जागरूकता पसरवणारे आणि राष्ट्र उभारणीवर लक्ष केंद्रित करणाऱ्या उपक्रमांना प्रोत्साहन देणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान होईल.
12. टेक क्रिएटर पुरस्कार: नवीन उपकरणे, तंत्रज्ञान याविषयी माहिती देणाऱ्या, प्रश्न सोडवणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान होईल
13. हेरिटेज फॅशन आयकॉन पुरस्कार: स्थानिक कपड्यांच्या ब्रँडचा तसेच कलेचा प्रचार करणाऱ्या क्रिएटरला सन्मानित केले जाईल.
14. मोस्ट क्रिएटिव्ह क्रिएटर (पुरुष आणि महिला): मनोरंजन व सामाजिक जाणीव या दोन्ही पैलूंनी समृद्ध कॉन्टेन्ट बनवणाऱ्या पुरुष व स्त्री क्रिएटरचा या पुरस्काराने सन्मान केला जाईल
15. खाद्य श्रेणीतील सर्वोत्कृष्ट क्रिएटर: भारतीय पाककलेची माहिती देणाऱ्या क्रिएटरला या पुरस्काराने सन्मानित केले जाईल.
16. शिक्षण श्रेणीतील सर्वोत्कृष्ट क्रिएटर: शिक्षणाची ऑनलाईन सामग्री उपलब्ध करून देणाऱ्या क्रिएटरला या पुरस्काराने सन्मानित केले जाईल.
17. गेमिंग श्रेणीतील सर्वोत्कृष्ट क्रिएटर: गेमप्ले, रिव्ह्यू किंवा समालोचनाद्वारे, खेळांविषयी माहिती देणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान केला जाईल.
18. सर्वोत्कृष्ट मायक्रो क्रिएटर: ठराविक प्रेक्षक असूनही, एखाद्या महत्त्वाच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण प्रभाव पाडणाऱ्या क्रिएटरला या पुरस्काराने सन्मानित केले जाईल.
19. सर्वोत्कृष्ट नॅनो क्रिएटर: प्रेक्षकांशी परस्परसंवाद आणि वैयक्तिक नाती जोडून मार्गदर्शन करणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान केला जाईल.
20. सर्वोत्कृष्ट आरोग्य आणि फिटनेस क्रिएटर: आरोग्य, निरोगीपणा आणि फिटनेसचा प्रचार करणाऱ्या क्रिएटरचा सन्मान केला जाईल.

चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 11 फेब्रुवारी 2023

११ फेब्रुवारी चे दिनविशेष पाहण्यासाठी (येथे क्लिक करा)