चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - ३१ डिसेंबर २०२२

‘आयसीसी’च्या महिलांमधील २०२१ या वर्षांतील सर्वोत्तम ट्वेन्टी-२० क्रिकेटपटूच्या पुरस्कारासाठी भारताची सलामीवीर स्मृती मानधनासह चौघांना नामांकन देण्यात आले आहे. इंग्लंडची टॅमी ब्यूमाँट आणि नॅट शिव्हर तसेच आर्यलडची गॅबी लेविस या अन्य क्रिकेटपटू स्पर्धेत आहेत.

२०२१ या वर्षांत स्मृतीने नऊ ट्वेन्टी-२० सामन्यांत ३१.८७च्या सरासरीने दोन अर्धशतकांसह एकूण २५५ धावा काढल्या आहेत. दक्षिण आफ्रिकेतील पहिल्या दोन विजयांत स्मृतीने महत्त्वाची भूमिका बजावली.

इंग्लंडमधील ट्वेन्टी-२० मालिकेत स्मृतीने सर्वाधिक एकूण ११९ धावा केल्या. याशिवाय ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या मालिकेतही तिने अर्धशतक साकारले. २०२१च्या सर्वोत्तम पुरुष ट्वेन्टी-२० क्रिकेटपटूसाठी बांगलादेशचा शाकिब अल हसन, पाकिस्तानचा बाबर आझम, दक्षिण आफ्रिकेचा जानेमन मलान आणि आर्यलडचा पॉल स्टर्लिग हे स्पर्धेत आहेत.

राज्यात करोना रुग्णांची संख्या वाढू लागल्याच्या पार्श्वभूमीवर राज्य सरकारने शुक्रवारी अर्थात ३१ डिसेंबरच्या मध्यरात्रीपासूनच निर्बंध लागू केले आहेत. यामुळे कार्यक्रमांसाठी एकत्र जमणाऱ्या लोकांची मर्यादा ५० करण्यात आली आहे.

अंत्यविधीसाठी देखील २० लोकांचं बंधन घालण्यात आलं आहे. सध्या काही मोजक्याच गोष्टींवर निर्बंध घातले असले तरी या निर्बंधांमध्ये वाढ करण्याचा विचार राज्य सरकार गांभीर्याने करत आहे. यासंदर्भात गुरुवारी झालेल्या उच्चस्तरीय बैठकीत सविस्तर चर्चा झाली. यामध्ये शाळा, कॉलेज, मॉल्स, चित्रपटगृह यांच्यावरील संभाव्य निर्बंधांवर देखील खल झाला. तसेच, गंभीर परिस्थिती उद्भवल्यास लॉकडाऊनच्या पर्यायावर देखील चर्चा झाली.

आजपासून काय असतील निर्बंध - राज्य सरकारने गुरुवारी रात्री उशिरा नवी नियमावली जाहीर केली आहे. यानुसार, खुल्या मैदान किंवा बंदिस्त सभागृहातील विवाह सोहळय़ांमध्ये फक्त ५० जणांच्या उपस्थितीला परवानगी असेल. सर्वच राजकीय, धार्मिक, सामाजिक कार्यक्रमांत फक्त ५० लोकांनाच सहभागी होण्यास परवानगी असेल. ही संख्या खुल्या किंवा बंदिस्त सभागृहांमधील कार्यक्रमांना लागू असेल. तसेच, अंतिम विधीसाठी स्मशानभूमीत फक्त २० लोकांनाच परवानगी देण्यात आली आहे. चौपाट्या, पर्यटन क्षेत्रे येथे गर्दी टाळण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत. आवश्यकता भासल्यास स्थानिक प्रशासनाने चौपाट्या, समुद्रकिनारे बंद करण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.

पुन्हा लॉकडाऊन- गेल्या काही दिवसांपासून राज्यात पुन्हा लॉकडाऊन लागू होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. मात्र, त्याविषयी अद्याप राज्य सरकारनं कोणताही निर्णय घेतलेला नाही. यासंदर्भात बैठकीत झालेल्या चर्चेनुसार, करोनाची लाट रोखण्यासाठी अधिक कठोर निर्बंध किंवा प्रसंगी लॉकडाऊनचे अधिकार स्थानिक प्रशासनास देण्यात आले आहेत. मात्र लॉकडाऊन करताना शहर किंवा जिल्हयातील उपलब्ध खाटा आणि ऑक्सिजनची गरज याचा विचार करून निर्णय घेताल जाईल, अशी माहिती सूत्रांनी दिली आहे.

उपहारगृहे, मॉल्सबाबत काय निर्णय - दरम्यान, यावेळी राज्यातील उपहारगृहे, मॉल्स, हॉटेल्स, शाळा याविषयी देखील बैठकीत खल झाला. उपाहारगृहांमध्ये सध्या ५० टक्क्यांच्या क्षमतेला परवानगी असली तरी बहुतांशी उपाहारगृहांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर गर्दी असते. उपाहारगृहांची तपासणी करण्याची पुरेशी यंत्रणा देखील पोलिसांकडे नाही. त्यामुळे यावर निर्बंध आणण्याची भूमिका यावेळी पोलिसांकडून मांडण्यात आली. पण यावर अद्याप काही निर्णय झालेला नाही. मात्र, करोनाचा उद्रेक वाढल्यास चित्रपटगृहे, मॉल, नाट्यगृह यांच्यावरही निर्बंध लागू करावे लागतील, अशी चर्चा बैठकीत झाली.

शाळा पुन्हा बंद होणार - अवघ्या काही दिवसांपूर्वीच राज्यात जवळपास दीड वर्षानंतर शाळा पूर्ववत सुरू झाल्या आहेत. मात्र, करोनाची वाढती रुग्णसंख्या आणि ओमायक्रॉनचा धोका या पार्श्वभूमीवर शाळा पुन्हा बंद कराव्यात का? यावर देखील बैठकीत चर्चा झाल्याची माहिती मिळाली आहे. मात्र, आत्ता लगेचच शाळा बंद करू नयेत असा बैठकीतला सूर होता. शाळांमध्ये लसीकरण सुरू करण्याची सूचना मुख्यमंत्र्यांनी आरोग्य विभागाला केली आहे.

करोनाचे आव्हान पेलत राष्ट्रीय स्पर्धेचे केलेले यशस्वी आयोजन आणि विश्वचषक, अल्टिमेट लीग यांसारख्या स्पर्धाच्या घोषणेनंतर आता खो-खो खेळाला आशियाई क्रीडा स्पर्धेत स्थान मिळवून देण्याचे लक्ष्य भारतीय खो-खो महासंघाचे अध्यक्ष सुधांशू मित्तल यांनी डोळय़ांसमोर ठेवले आहे.

राष्ट्रीय खो-खो स्पर्धेच्या पारितोषिक वितरणासाठी मित्तल उपस्थित होते. ‘‘सध्या ३६ देशांत खो-खो खेळ खेळला जातो. यामध्ये अर्जेटिना, फ्रान्स, इराण, कोरिया यांसारख्या देशांचा समावेश आहे. परंतु २०२२च्या अखेपर्यंत खो-खो ७६ देशांत पोहोचलेला असेल. आफ्रिका, युरोप आणि दक्षिण अमेरिका खंडात खो-खोच्या स्पर्धाच्या आयोजनाचे आमचे लक्ष्य आहे. याद्वारे २०२६च्या आशियाई स्पर्धेत खो-खोला नक्कीच स्थान मिळेल,’’ असे मित्तल म्हणाले.

’ सध्या खो-खोमध्ये रेल्वे आणि भारतीय विमानतळ प्राधिकरण हे दोनच व्यावसायिक पातळीवरील संघ कार्यरत आहेत. परंतु येत्या काळात यामध्ये आणखी भर पडेल, असे मित्तल यांनी नमूद केले. ‘‘पोलिसांमध्ये खो-खोला आता सुरुवात झाली असून लष्कर, सेनादल, ओएनजीसी यांसारखे संघ लवकरच खो-खोच्या राष्ट्रीय स्पर्धामध्ये दिसतील. यामुळे खेळाडूंना रोजगाराच्या संधी वाढतील. त्याशिवाय महिलांचा रेल्वे संघ सुरू करण्याबाबतही महासंघ विचार करत आहे,’’ असे मित्तल यांनी सांगितले.

विश्वचषक मार्चपर्यंत अशक्य! ’ देशातील करोनाची सद्यस्थिती पाहता पुढील वर्षी मार्चपर्यंत विश्वचषक खो-खोचे आयोजन करणे कठीण आहे, असे मित्तल यांनी स्पष्ट केले. ‘‘२४ वर्षांनी खो-खोची अर्जुन पुरस्कारासाठी गणना झाल्याने हा खेळ टाळेबंदीतील धक्क्यातून सावरत पुन्हा भरारी घेत आहे. परंतु मार्चपर्यंत खो-खोचा पहिला विश्वचषक आयोजित करणे अशक्य आहे. यापूर्वी सर्व सहभागी संघांतील खेळाडूंची चाचणी स्पर्धा घेण्यापासून असंख्य तांत्रिक बाबींवर कामे करावी लागतील,’’ असे मित्तल यांनी नमूद केले.

ओमायक्रॉनची लागण होऊन त्यातून पूर्णपणे बरे झालेल्या रुग्णाच्या शरीरात प्रतिकारशक्ती निर्माण झालेली असते, ज्यामुळे ही व्यक्ती करोनाच्या डेल्टा या उत्परिवर्तित विषाणूशी लढण्यास सक्षम असते, असे संशोधन दक्षिण आफ्रिकेतील संशोधकांनी केले आहे. ओमायक्रॉनमुळे तयार झालेल्या प्रतिपिंडामुळे प्रतिकारशक्ती निर्माण होत असल्याचे या संशोधकांनी सांगितले.

जोहान्सबर्ग येथील संशोधक करोनाच्या ओमायक्रॉन या उत्परिवर्तित विषाणूचे संशोधन करत आहेत. ओमायक्रॉनचा संसर्ग होऊन गेलेले रुग्ण इतर संसर्गाचा सामना करण्यासाठी सक्षम असतात, असे या संशोधकांनी आपल्या अभ्यासात नमूद केले आहे. ओमायक्रॉनमधून बरे झालेल्या या बाधितांना डेल्टा किंवा इतर प्रकारच्या संसर्गाचा धोका नसतो. ओमायक्रॉनची लागण झालेल्यांच्या शरीरात उच्च प्रतीच्या आणि जास्त सक्षम प्रतििपडे तयार होतात. ही प्रतििपडे धोकादायक वाटणाऱ्या विषाणूच्या संसर्गाविरोधात लढण्यास सक्षम आणि परिणामकारक असतात, असे या संशोधकांनी सांगितले.

पुढील काही दिवस ओमायक्रॉनच्या रुग्णसंख्येत वाढ होऊ शकते, मात्र दीर्घकालिन विचार केल्यास ओमायक्रॉनचा संसर्ग झाल्यास रुग्णालयात भरती पडण्याची जास्त गरज लागणार नाही. ओमायक्रॉनमुळे मृत्यूचे प्रमाणही कमी असण्याची शक्यता आहे, असे या संशोधकांनी सांगितले. ओमायक्रॉनमुळे डेल्टाचा प्रभाव कमी होऊन कालांतराने तो नष्ट होईल, असेही या संशोधकांनी नमूद केले.

‘पगार मिळत नाही, पासपोर्टही काढून घेतला, जवळ असेलेले पैसेही संपत आले आहे. आता आम्ही जगायचे कसे? आमचे खूप हाल होत असून या देशाबाहेर पडणार कसे,’’ असा सवाल सुदानमधील ६२ भारतीय नागरिकांनी विचारला आहे.  सिरामिक टाइल्स बनवणाऱ्या ‘नोब्लस ग्रूप’ या सुदानमधील बडय़ा कंपनीत हे ६२ जण कामगार असून येथे खूप हाल होत असून संकटमुक्त करण्याची याचना त्यांनी केली आहे.

खार्टुम शहराबाहेर अल्बागेर औद्योगिक क्षेत्रात या कंपनीचा सिरामिक टाइल्स बनवण्याचा कारखाना असून तिथे हे ६२ भारतीय नागरिक काम करत आहेत. सुरुवातीला चांगले वेतन मिळत होते. मात्र ऑक्टोबरमध्ये सुदानमध्ये लष्करी राजवट आल्याने आमच्या संकटात वाढ झाली. लष्करी राजवटीनंतर ‘नोब्लस ग्रूप’ या कंपनीचा मालक मुहम्मद अल-ममौन आखाती देशांमध्ये पळून गेला. त्यानंतर या कंपनीवर लष्कराने कब्जा केला. लष्करी सरकारने या कर्मचाऱ्यांचा पासपोर्ट काढून घेतला असून त्यांना वेतनही दिले जात नसल्याचे समोर आले आहे.

या कारखान्यात काम करणारा मारुती राम दंडपाणी यांनी सांगितले की, गेल्या वर्षभरापासून मला पगार मिळत नसून आम्हाला खाण्यासाठी चांगले अन्नही मिळत नाही. हीच व्यथा अन्य कर्मचाऱ्यांचीही आहे. आमचा पासपोर्ट काढून घेतल्याने आम्हाला देशाबाहेर पडता येत नसल्याचे दंडपाणी यांनी सांगितले.