चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 27 जानेवारी 2024

• भारतीय फलंदाजांचा दबदबा जगभर पाहायला मिळतो. विराट कोहली आणि रोहित शर्मासारखे अनुभवी फलंदाज काही ना काही विक्रम करत राहतात. त्याच्यामागे तरुणांची फौज तयार केली जात आहे जी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये चमक दाखवण्यासाठी उत्सुक आहेत. सध्या सुरू असलेल्या रणजी ट्रॉफी सामन्यात शुक्रवार २६ जानेवारीला अशीच एक खेळी पाहायला मिळाली, ज्याने विश्वविक्रम मोडला. तन्मय अग्रवाल जगातील सर्वात जलद त्रिशतक झळकावणारा फलंदाज ठरला आहे. या फलंदाजाने षटकार आणि चौकारांचा पाऊस पाडताना अनेक दिग्गजांना मागे टाकले.

सर्वात जलद त्रिशतक -

• २६ जानेवारी २०२४ रोजी अरुणाचल प्रदेश आणि हैदराबाद यांच्यात झालेल्या रणजी ट्रॉफी सामन्याची इतिहासाच्या पानांमध्ये नोंद झाली आहे. अवघ्या एका दिवसाच्या खेळात तन्मय अग्रवालने गोलंदाजांचा खरपूस समाचार घेत त्रिशतक झळकावले. हे स्फोटक त्रिशतक झळकावून तन्मयने विश्वविक्रम आपल्या नावावर केला. या फलंदाजाने अवघ्या १४७ चेंडूत २१ षटकार आणि ३३ चौकारांच्या मदतीने ३२३ धावा केल्या.

कोण आहे तन्मय अग्रवाल?

• २८ वर्षीय तन्मयचा जन्म ३ मे १९९५ रोजी आंध्र प्रदेशमध्ये झाला. लहान वयातच जेव्हा त्याचा क्रिकेटकडे कल वाढला तेव्हा त्याच्या पालकांनी त्याला या खेळासाठी प्रोत्साहन दिले. तन्मयच्या स्फोटक खेळाच्या जोरावर तो हैदराबादच्या अंडर-१४ संघात पोहोचला. अंडर-१६, अंडर-१९, अंडर-२२ आणि अंडर-२५ मध्ये टीममध्ये स्थान मिळवण्यात तो यशस्वी झाला. २०१४ मध्ये प्रथम श्रेणी क्रिकेटमध्ये पदार्पण करण्याची संधी मिळाली. तन्मयने इंडियन प्रीमियर लीग फ्रँचायझी संघ सनरायझर्स हैदराबादमध्येही स्थान मिळवले. ५६ प्रथम श्रेणी सामन्यांमध्ये ३५०० हून अधिक धावा केल्या आहेत.
• तन्मय अग्रवालने आता दक्षिण आफ्रिकेच्या मार्को माराइसने १९१ चेंडूत झळकावलेल्या त्रिशतकाचा विक्रम मोडला. त्याने हा पराक्रम अवघ्या १४७ चेंडूत केला. हा पराक्रम वेस्ट इंडिजचा महान फलंदाज व्हिव्ह रिचर्ड्सने २४४ चेंडूत केला होता. एका दिवसात ३०० धावा करून तन्मयने भारतीय दिग्गज वीरेंद्र सेहवागलाही मागे टाकले. २००९ मध्ये त्याने श्रीलंकेविरुद्धच्या ब्रेबॉर्न कसोटीत एका दिवसात २८४ धावा केल्या होत्या.

• महाराष्ट्र शासनाच्या विविध विभागांतर्गत पुढील संवर्गातील एकूण १७४ पदांच्या भरतीकरिता महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगामार्फत ‘महाराष्ट्र राजपत्रित नागरी सेवा संयुक्त पूर्व परीक्षा २०२४’ रविवार २८ एप्रिल २०२४ रोजी ३७ जिल्हा केंद्रांवर घेण्यात येईल. संयुक्त पूर्व परीक्षेतून मुख्य परीक्षेच्या प्रवेशासाठी पात्र ठरलेल्या उमेदवारांकरिता स्वतंत्र मुख्य परीक्षा घेण्यात येतील. सामान्य प्रशासन विभाग -राज्य सेवा गट-अ व गट-ब-एकूण २०५ पदे आहेत. मुख्य परीक्षा १४ ते १६ डिसेंबर २०२४ दरम्यान होणार आहे. परीक्षेसाठी अर्ज करणे सुरू झाले आहे.
• हा अर्ज करताना विद्यार्थ्यांच्या खात्यातून परीक्षा शुल्काची रक्कम वजा होऊनही ‘इनव्हॅलीड कोर्स रिक्वेस्ट’ किंवा ‘फीस नॉट पेड’ असा शेरा येत असल्यास ‘चेक पेमेंट स्टेटस’ या टॅबवर क्लिक केल्यास परीक्षा शुल्काची अद्यावत स्थिती कळणार आहे. त्यामुळे अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी ही महत्त्वाची सूचना महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाकडून त्यांच्या ट्विटरवर देण्यात आली आहे. महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगामार्फत ‘महाराष्ट्र राजपत्रित नागरी सेवा संयुक्त पूर्व परीक्षा २०२४’साठी विविध पदांसाठी अर्ज काढण्यात आले आहेत. यामध्ये जाहिरातीत पदांची पात्रताही देण्यात आली आहे. त्यानुसार वनस्पतीशास्त्र, रसायनशास्त्र, वनशास्त्र, भूशास्त्र, गणित, भौतिकशास्त्र, सांख्यिकी, प्राणीशास्त्र, उद्यानविद्याशास्त्र, कृषिशास्त्र, कृषी, रसायन, स्थापत्य/ ऑटोमोबाईल/संगणक/ पॉवर/ प्रोडक्शन/ विद्युत/ इलेक्ट्रॉनिक्स/ यंत्र/ इलेक्ट्रॉनिक्स आणि टेलीकम्युनिकेशन/संगणक विज्ञान व तंत्रज्ञान, अभियांत्रिकी, संगणक ॲप्लिकेशन, संगणक विज्ञान, पर्यावरण विज्ञान, पशुवैद्याकीय विज्ञान यापैकी कोणत्याही एका विषयातील पदवी असणे आवश्यक आहे.
• राज्य सेवा मुख्य परीक्षा – ८०० गुणांसाठी मुलाखतीचे गुण – १००
• इतर संवर्गासाठी स्वतंत्र मुख्य परीक्षा ४०० गुणांसाठी, मुलाखतीचे गुण – ५०.
• परीक्षा शुल्क – अमागास – रु. ५४४/-; मागासवर्गीय/आदुघ/अनाथ/दिव्यांग – रु. ३४४/- ऑनलाइन पद्धतीने परीक्षा शुल्क भरण्याचा अंतिम दिनांक २५ जानेवारी २०२४ (२३.५९ वाजेपर्यंत). भारतीय स्टेट बँकेत चलनाद्वारे परीक्षा शुल्क भरण्यासाठी चलनाची प्रत घेण्याचा दिनांक २८ जानेवारी २०२४ (२३.५९ वाजे) पर्यंत. चलनाद्वारे परीक्षा शुल्क भरण्याचा अंतिम दिनांक २९ जानेवारी २०२४ (बँकेच्या कार्यालयीन वेळेत).

• पद्मश्री पुरस्काराचा मानकरी ठरणे हे माझ्यासाठी खूप खास आहे. मल्लखांब या खेळासाठी हा दिवस संस्मरणीय असून या पुरस्कारामुळे मल्लखांबाला राजमान्यता मिळेल आणि देशाबाहेर मल्लखांबाचा प्रसारास ती उपयोगी ठरेल, अशी प्रतिक्रिया मल्लखांबातील योगदानासाठी पद्मश्री पुरस्कार जाहीर झालेले प्रशिक्षक उदय देशपांडे यांनी व्यक्त केली.
• ‘‘मी जेव्हा या खेळामध्ये काम करण्यास सुरुवात केली, तेव्हा केंद्र शासनाची मल्लखांबाला मान्यताही नव्हती. यानंतर आम्ही अनेक राष्ट्रीय स्पर्धाचे आयोजन केले. अनेक राज्य संघटना स्थापन करून त्या नोंदणीकृत करून मल्लखांब महासंघाला संलग्न केल्या. एवढे करूनही मान्यता मिळण्यास अडचणी येत होत्या. प्रत्येक देश आपापल्या खेळाला पुढे आणण्यासाठी पुढाकार घेत असतो, पण आपल्याकडून मल्लखांबासाठी तसे प्रयत्न केले जात असल्याचे दिसत नव्हते. मात्र, आता मल्लखांबाला चांगले दिवस आले आहेत. खेलो इंडियामध्ये मल्लखांबाचा समावेश झाला. मल्लखांबाच्या राष्ट्रीय विजेत्यांणा दरमहा दहा हजारप्रमाणे वर्षांला एक लाख २० हजारांची शिष्यवृत्ती सुरू केली. मल्लखांबाची १०० केंद्रे उभी केली. मल्लखांबाचे साहित्य देण्यासोबतच प्रशिक्षकांचीही नियुक्ती केली. आता मुले विमानाने खेलो इंडियाच्या स्पर्धेला जातात. आम्ही मुलींचा मल्लखांबही सुरू केला व आज देशभरात मुलींचा सहभाग वाढलेला दिसतो,’’ असे देशपांडे यांनी सांगितले.
• ‘‘मला पुरस्कार मिळाल्याच्या बातमीने खूप आनंद झाला आहे. मात्र, माझ्या यशात अनेक जणांचे योगदान आहे. श्री समर्थ व्यायाममंदिराचे संस्थापक व्यायाममहर्षी प्रल्हाद लक्ष्मण काळे गुरुजी यांनी मला मल्लखांबाची गोडी लावली. तसेच मला येथे पाठविणारे माझे आई-वडील, तसेच मला कायम पािठबा देणारी माझी पत्नी सुखदा व माझी दोन्ही मुले ओंकार व अदिती यांचे माझ्या यशात खूप मोठे योगदान आहे. माझी दोन्ही मुले राष्ट्रीय विजेती होती. अदितीला शिवछत्रपती पुरस्कारही मिळाला. माझे सहकारी ज्यांनी मला सहकार्य केले व त्यांच्यामुळेच इतकी वर्षे मी सातत्याने काम करू शकलो. सध्या एक सशक्त व समर्थ भारत स्थापन करण्यासाठी आपल्याला मल्लखांबाचा उपयोग करायचा आहे,’’ असेही देशपांडे म्हणाले.

• रस्‍त्‍याच्‍या कडेला सोडून दिलेल्‍या बेवारस, दिव्‍यांग मुलांना पितृछत्र देऊन त्‍यांच्‍या पुनर्वसनासाठी आयुष्‍यभर धडपड करणारे ज्‍येष्‍ठ सामाजिक कार्यकर्ते शंकरबाबा पापळकर यांना पद्मश्री पुरस्‍कार जाहीर करण्‍यात आला आहे. या निमित्‍ताने अचलपूर तालुक्‍यातील वझ्झर येथील अंबादासपंत वैद्य दिव्‍यांग, बेवारस बालगृहात आनंदोत्‍सव साजरा केला जात आहे. या पुरस्‍काराने दिव्‍यांग, बेवारस मुला-मुलींच्‍या पुनर्वसनाच्‍या चळवळीला बळ मिळेल, अशा भावना शंकरबाबा पापळकर यांनी व्‍यक्‍त केल्‍या आहेत.
• अचलपूर तालुक्यातील वझ्झर येथील स्व. अंबादासपंत वैद्य दिव्यांग, बेवारस बालगृहाच्या माध्यमातून त्यांचे कार्य अविश्रांतपणे सुरू आहे. शंकरबाबांच्या बालगृहात राज्याच्या विविध जिल्ह्यांमधून बेवारस दिव्यांग मुले आजीवन पुनर्वसनासाठी दाखल होत असतात. या ठिकाणच्या १२३ मुला-मुलींच्या नावापुढे शंकरबाबा पापळकर यांचे नाव लागते. या सर्व मुला-मुलींचे ते पिता आहेत.
• या मुलांच्या शिक्षणापासून ते त्यांच्यावरील उपचार आणि त्यांचे विवाह लावून देण्याची जबाबदारीदेखील शंकरबाबा यांनीच सांभाळली. आजवर ३० मुला-मुलींचे लग्न करून देताना त्यांच्या योग्य पुनर्वसनाचे यशस्वी ‘प्रारूप’ शंकरबाबा यांनी तयार केले आहे. या मुलांची ते गेल्या दोन तपापासून अहोरात्र सेवा करतात. त्यांचे आरोग्य, शिक्षण आणि एवढेच नव्हे तर वयाची २१ वर्षे झालेल्या या अंध, मुकबधीर तरुण मुलामुलींना नोकरी देऊन त्यांचे संसारही या शंकरबाबा यांनी स्वबळावर उभे केले आहे. अशाच काही कुटुंबात सुदृढ बालकेसुद्धा जन्माला आली आहेत.
• वझ्झर येथील आश्रमात अनेक मुले मानसिकदृष्ट्या विकलांग, शारीरिक व्याधीग्रस्‍त आहेत, काही अंध, मूक-बधीर आहेत. या अनाथ मुलांना मायेची ऊब देणारा एक अवलिया अशी शंकरबाबा पापळकर यांची ओळख आहे. १८ वर्षे पूर्ण झालेल्या मुलांना बालगृहात ठेवता येत नाही, असा नियम आहे. परंतु अपंग, मतिमंद, दृष्टिहीन मुले व मुली कुठे जाणार, असा सवाल करून या मुलांच्या पुनर्वसनासाठी सरकारने कायदा करावा, अशी शंकरबाबांची मागणी आहे.

• प्रजासत्ताक दिन हा भारतात मोठ्या उत्साहात आणि आनंदाने साजरा केला जातो. याच दिवशी भारताने संविधानाचा स्वीकार केला आणि जगातील सर्वात मोठा लोकशाही असलेला देश म्हणून नावारुपाला आला. २६ जानेवारी १९५० रोजी डॉ. राजेंद्रप्रसाद यांनी गव्हर्नमेंट हाऊसच्या दरबार हाऊसमध्ये भारताचे पहिले राष्ट्रपती म्हणून शपथ घेतली. हा दिवस संपूर्ण राष्ट्रासाठी अभिमानाचा दिवस असतो. या दिवशी विविध ठिकाणी उत्सव साजरा केला जातो. शाळा, कॉलेज आणि इतर अनेक ठिकाणी ध्वजारोहण केले जाते. यंदाचा प्रजासत्ताक दिन हा ७५ वा असल्याने सोहळा आणखीनच खास होणार आहे. आज याच निमित्ताने आपण, भारताच्या पहिल्या वहिल्या प्रजासत्ताक दिनाच्या काही खास आठवणी पाहणार आहोत. सोशल मीडियावर शेअर करण्यात आलेले हे काही खास क्षण आपल्याला पुन्हा एकदा १९५० व्या वर्षात घेऊन जातील, अशी आशा..
• १९५०, १९५२ साली साजरा झालेल्या प्रजासत्ताक दिनाचे काही व्हिडिओ सध्या सोशल मीडियावर पाहायला मिळत आहेत. हे फोटो आणि व्हिडिओ एका युट्यूब चॅनलवर शेअर करण्यात आले आहेत. हा व्हिडीओ ६ मिनिटे २८ सेकंदाचा असून यामध्ये भारताचे पहिले पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू, पहिले उपराष्ट्रपती सर्वपल्ली राधाकृष्णन आणि इतर काही अधिकारी पाहायला मिळत आहेत. तसंच सैन्यदल आणि रणगाड्यांचे प्रात्यक्षिक पाहायला मिळत आहेत.
• तर अजून एका व्हिडिओत लंडनमधील इंडिया हाऊसमध्ये प्रजासत्ताक दिन कशाप्रकारे साजरा झाला हे पाहायला मिळत आहे. यामध्ये भारताचे ब्रिटनमधले पहिले उच्चायुक्त व्ही. के. कृष्ण मेनन पुन्हा एकदा शपथ घेऊन भाषण देताना दिसत आहेत.

चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 27 जानेवारी 2023

27 जानेवारी चे दिनविशेष पाहण्यासाठी (येथे क्लिक करा)