चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 18 नोव्हेंबर 2023

• एकदिवसीय विश्वचषक २०२३ च्या अंतिम फेरीत मोहम्मद शमी भारतीय क्रिकेट संघाची सर्वात मोठी आशा आहे. उपांत्य फेरी गाठेपर्यंत तो गोलंदाजीचा कणा बनला होता. शमीने उपांत्य फेरीत न्यूझीलंडविरुद्ध ७ विकेट घेतल्या होत्या. तेव्हापासून देशात आणि जगात सर्वत्र शमी-शमीचा आवाज घुमत आहे. आता त्याचे मूळ गाव अमरोहाला शमीच्या कारनाम्यांचा फायदा होणार आहे. उत्तर प्रदेश प्रशासनाने त्याच्या गावी सहसपूर अलीनगरमध्ये क्रिकेट स्टेडियम बांधण्याची घोषणा केली आहे.

मोहम्मद शमीच्या गावात बांधले जाणार मिनी क्रिकेट स्टेडियम -

• अमरोहाच्या गल्ल्यांमधून बाहेर पडून आंतरराष्ट्रीय जगतात प्रसिद्ध झालेले नाव म्हणजे मोहम्मद शमी. विश्वचषकातील त्याच्या कामगिरीने देशवासीयांना अभिमान वाटला. आता अमरोहाच्या जिल्हा दंडाधिकाऱ्यांनी शमीच्या गावात सहसपूर अलीनगरमध्ये मिनी स्टेडियम आणि ओपन जिम बांधण्याचा प्रस्ताव ठेवला आहे.
• अमरोहाचे जिल्हा दंडाधिकारी राजेश त्यागी म्हणाले, “आम्ही मोहम्मद शमीच्या गावात मिनी स्टेडियम बांधण्याचा प्रस्ताव पाठवत आहोत. या प्रस्तावात खुली व्यायामशाळाही असणार आहे. शमीच्या गावात यासाठी पुरेशी जमीन आहे.”
• जिल्हा दंडाधिकारी राजेश त्यागी आणि मुख्य विकास अधिकारी अमरोहा यांच्या नेतृत्वाखालील जिल्हा प्रशासनाच्या पथकाने शमीच्या सहसपूर अलीनगर गावाला भेट दिली होती. मिनी स्टेडियम आणि ओपन जीम बांधण्यासाठी जमिनीच्या शोधात टीम तिथे पोहोचली होती. मोहम्मह शमीप्रमाणे खेळात प्रगती करण्यासाठी त्यांच्या भागातील तरुणांना मदत करणे हा यामागचा उद्देश आहे.
• अमरोहाचे जिल्हा दंडाधिकारी राजेश त्यागी पुढे म्हणाले, “यूपी सरकारने राज्यभरात २० स्टेडियम बांधण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. त्या संदर्भात अमरोहा जिल्ह्यातील मोहम्मद शमीच्या गावाची स्टेडियम बांधण्यासाठी निवड करण्यात आली आहे.”

• विख्यात कला इतिहासकार आणि लेखक ब्रिजेंदर नाथ गोस्वामी यांचे शुक्रवारी निधन झाले. ते ९० वर्षांचे होते. त्यांना फुप्फुसाच्या संसर्गावर उपचारासाठी चंडीगड येथील रुग्णालयात दाखल केले होते. बी एन गोस्वामी यांच्या पश्चात मुलगी मालविका आहे. त्यांची पत्नी करुणा याही कला इतिहासकार होत्या. 
• गोस्वामी यांनी पहाडी शैलीच्या चित्रकलेवर विपुल प्रमाणात संशोधन केले होते. या क्षेत्रातील योगदानासाठी त्यांना पद्मश्री आणि पद्मभूषण पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले होते. १९५८ मध्ये सनदी सेवेतील प्रतिष्ठेची नोकरी सोडून त्यांनी संशोधन आणि लेखनासाठी कारकीर्द घडवली.
• पहाडी चित्रे, लघुचित्रे, दरबारी चित्रे आणि भारतीय चित्रे या विषयाला वाहिलेली २६ पेक्षा जास्त पुस्तके त्यांच्या नावावर आहेत. कला, साहित्य आणि भाषणांमध्ये मांजरांनी विविध प्रकारे पटकावलेले स्थान या विषयावरील ‘द इंडियन कॅट : स्टोरीज, पेंटिग्ज, पोएट्री अँड प्रोव्हर्ब’ हे त्यांचे सर्वात अलिकडील पुस्तक २०२३ मध्ये प्रकाशित झाले होते.

• तेलंगणात येत्या ३० नोव्हेंबर रोजी विधानसभा निवडणूक होणार आहे. राज्यातले स्थानिक पक्ष तसेच काँग्रेस आणि भारतीय जनता पार्टीनेही तेंलगणात प्रचाराला सुरुवात केली आहे. दरम्यान, काँग्रेसने तेलंगणा विधानसभा निवडणुकीसाठी त्यांचा जाहीरनामा प्रसिद्ध केला आहे. या जाहिरनाम्यात काँग्रेसने तेलंगणातील जनतेला अशी काही आश्वासनं दिली आहेत, ज्याची देशभर चर्चा सुरू झाली आहे. काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे यांच्या उपस्थितीत तेलंगणा काँग्रेसमधील वरिष्ठ नेत्यांनी शुक्रवारी (१७ नोव्हेंबर) पक्षाचा विधानसभा निवडणुकीचा जाहीरनामा सादर केला.
• काँग्रेसने त्यांच्या जाहीरनाम्यात अवघ्या ५०० रुपयांमध्ये एलपीजी सिलेंडर (स्वयंपाकाचा गॅस) आणि मोफत वीज देऊ अशी घोषणा केली आहे. तसेच मुलींच्या लग्नात सोनं आणि रोख पैसे देण्याचं आश्वासनही दिलं आहे. दरम्यान, यावेळी केलेल्या भाषणात मल्लिकार्जुन खरगे यांनी तेलंगणाला वेगळं राज्य बनवण्यासाठी काँग्रेसने आणि पक्षाच्या माजी अध्यक्षा सोनिया गांधी यांनी घेतलेल्या भूमिकांचा पुनरुच्चार केला.
• मल्लिकार्जुन खरगे म्हणाले, आम्ही कर्नाटकातल्या जनतेला पाच मोठी आश्वासनं दिली आहेत. तर दुसऱ्या बाजूला ज्या लोकांनी रामाच्या नावाने मतं मागितली, त्यांनी राज्यासाठी काहीच केलेलं नाही. काँग्रेस महिलांना मोफत बस प्रवासाची सुविधा देत आहे. त्यामुळे महिला दररोज बसने प्रवास करू लागल्या आहेत. बसने मंदिरात जाऊ लागल्या आहेत.

काँग्रेसच्या जाहिरनाम्यातील महत्त्वाच्या घोषणा

• ५०० रुपयांमध्ये स्वयंपाकाचा गॅस सिलेंडर दिला जाईल
• महिला बसने मोफत प्रवास करू शकतील.
• २०० युनिटपर्यंतची वीज मोफत
• इंदिरम्मा उपहार योजनेअंतर्गत हिंदूंना त्यांच्या मुलीच्या लग्नात १ लाख रुपये इतकी रक्कम आणि १० ग्रॅम (एक तोळा) सोनं दिलं जाणार. तर अल्पसंख्यांकांना त्यांच्या मुलींच्या लग्नाच्या वेळी १,६०,००० रुपये दिले जातील.
• प्रत्येक उच्च शिक्षित तरुणीला मोफत स्कूटी दिली जाईल.
• शेतकऱ्यांचं एक लाख रुपयांपर्यंतचं पीक कर्ज माफ केलं जाईल. तसेच त्यांना २० लाखांपर्यंत बिनव्याजी कर्ज दिलं जाईल.

• इस्रायल-हमास संघर्षांत हजारो नागरिकांचा बळी गेल्याबद्दल पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी शुक्रवारी तीव्र शब्दांत निषेध व्यक्त केला. तसेच या संघर्षांमुळे पश्चिम आशियात नवी आव्हाने उभी राहिली असून ‘ग्लोबल साउथ’ देशांनी जागतिक हितासाठी आता एकमुखी आवाज उठवण्याची वेळ आल्याचेही पंतप्रधानांनी नमूद केले.
• दूरस्थ दृक्-श्राव्य पद्धतीने झालेल्या ‘व्हॉइस ऑफ ग्लोबल साउथ’ परिषदेत बोलताना पंतप्रधान मोदी यांनी हमास-इस्रायलमधील संघर्षांमुळे आशियात उद्भवलेल्या परिस्थितीवर भाष्य केले. पश्चिम आशियातील घटनांमुळे उद्भवत असलेली नवी आव्हाने आपण पाहतच आहोत. पश्चिम आशियातील सद्य परिस्थितीतून मार्ग काढण्यासाठी भारत ‘संवाद आणि मुत्सद्देगिरी’वर भर देत असल्याचा पुनरुच्चार मोदी यांनी केला. जागतिक समृद्धीसाठी ‘सबका साथ, सबका विकास’ या सूत्राची गरज आहे, असेही ते म्हणाले.
• इस्रायलवर ७ ऑक्टोबरला करण्यात आलेल्या भयानक हल्ल्याचा आणि हमास-इस्रायल संघर्षांत नागरिकांचा बळी गेल्याबद्दल भारत तीव्र निषेध व्यक्त करतो, असे  मोदी म्हणाले. मोदी यांनी पॅलेस्टिनी प्रशासनाचे अध्यक्ष महमौद अब्बास यांच्याशी गेल्या महिन्यात झालेल्या दूरध्वनी संभाषणाचा संदर्भही या वेळी दिला. अब्बास यांच्याशी चर्चा झाल्यानंतर भारताने पॅलेस्टिनी नागरिकांना मानवतेच्या दृष्टिकोनातून मदत पाठवल्याचेही त्यांनी सांगितले. कन्सल्टेशन, कोऑपरेशन, कम्युनिकेशन, क्रिएटिव्हिटी आणि कपॅसिटी या ‘फाइव्ह सी’च्या रचनेनुसार  ‘एक पृथ्वी, एक कुटुंब, एक भविष्य’ यासाठी आपण एकत्रित पुढे जाऊया, असे आवाहन मोदी यांनी केले. हमासने इस्रायलवर केलेल्या हल्ल्यात आतापर्यंत १४०० लोकांचा मृत्यू झाला आहे, तर इस्रायलने गाझापट्टीवर केलेल्या हल्ल्यांत सुमारे ११,५०० लोकांचा बळी गेला आहे.

• राज्याची मंत्रिमंडळ बैठक आज मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या अध्यक्षतेखाली घेण्यात आली. या बैठकीत काही महत्त्वाचे निर्णयांवर चर्चा झाली. तसंच, राज्याची अर्थव्यवस्थेचे १ ट्रिलिअन डॉलर्सचे उद्दीष्ट्य गाठण्याच्या उद्देशानेही आजची बैठक महत्त्वाची ठरली.
• बैठक संपल्यानंतर मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी X वर पोस्टद्वारे आजच्या मंत्रिमंडळ बैठकीबाबत माहिती दिली. मंगरूळपीर येथील सत्तर सावंगी बॅरेजला मान्यता देण्यात आली असून १३४५ हेक्टर क्षेत्र सिंचित होणार आहे. तर, राज्यातल्या ग्रामपंचायत इमारतीच्या कामांसाठी निधी वाढवण्यात आला आहे. तसंच, बाळासाहेब ठाकरे स्मृती मातोश्री ग्राम पंचायत योजनेलाही मुदतवाढ देण्याचा निर्णय या बैठकीत घेण्यात आला.
• आता शिक्षण संस्था समूह विद्यापीठे स्थापन करू शकणार आहेत. याबाबतच्या मार्गदर्शक तत्त्वांना मान्यता आजच्या बैठकीत मान्यता देण्यात आली आहे. शिक्षण विभागासाठी ही अत्यंत महत्त्वाची बातमी आहे. तर, गेल्या काही वर्षांपासून महाराष्ट्राची अर्थव्यवस्था १ ट्रिलिअन करणार असल्याचं आश्वासन देण्यात येत होतं. त्यानिमित्ताने पुढचं पाऊल पडलं आहे.
• राज्य आर्थिक सल्लागार परिषदेच्या अहवालाचे आज सादरीकरण करण्यात आले. १ ट्रिलियन डॉलर्स अर्थव्यवस्थेचे उद्दिष्ट्य गाठण्यासाठी विविध ३४१ शिफारशी समोर आल्या असल्याची माहिती मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी दिली आहे. या शिफारशींचा सरकारकडून अभ्यास केला जाईल, त्यानुसार पुढील कार्यवाही होईल.

• रविवारी भारत व ऑस्ट्रेलिया यांच्यात विश्वचषकाचा अंतिम सामना रंगणार आहे. या सामन्यातील शक्य त्या सर्व मुद्द्यांवर सध्या क्रिकेट चाहते, जाणकार व तज्ज्ञांमध्ये जोरदार चर्चा चालू आहे. मग ती दोन्ही संघांच्या जमेच्या बाजूंची असे किंवा कमकुवत दुव्यांची! पण याचबरोबर अशा मोठ्या सामन्यांच्या आधी वर्तवण्यात येणाऱ्या भाकितांचीही जोरदार चर्चा होत असते. अनेक आजी-माजी खेळाडूंनी या सामन्याबद्दल त्यांची भाकितं वर्तवली आहेत. पण त्यातलं एक भाकित सध्या सोशल मीडियावर तुफान व्हायरल होत आहे. ऑस्ट्रेलियाचा अष्टपैलू क्रिकेटपटू मिचेल मार्शनं तब्बल सहा महिन्यांपूर्वी हे भाकित केलं होतं!

मे महिन्यात म्हणाला होता, भारत ऑस्ट्रेलिया अंतिम सामना होईल!

• मे महिन्यात दिल्ली कॅपिटल्सच्या एका पॉडकास्टमध्ये मिचेल मार्शला विश्वचषक स्पर्धा व अंतिम सामन्याबाबत विचारणा करण्यात आली होती. त्यावर बोलताना मार्शनं यंदाच्या स्पर्धेत भारत आणि ऑस्ट्रेलिया यांच्यात अंतिम सामना होईल, असं भाकित वर्तवलं होतं. त्याचं हे भाकित अगदी तंतोतंत खरं ठरलं आहे. त्यामुळेच यावेळी त्यानं सांगितलेल्या इतर अंदाजांचीही चर्चा होऊ लागली आहे. पण स्पर्धेत दोन्ही संघांची आत्तापर्यंतची कामगिरी पाहाता मिचेल मार्शनं वर्तवलेलं हे भाकित उलटच होण्याची शक्यता चाहते व्यक्त करत आहेत!

काय आहे मार्षचं अंतिम सामन्यासाठीचं भाकित?

• मार्शनं भारत व ऑस्ट्रेलिया यांच्यात अंतिम सामना होईल असं म्हटलं होतं. पण त्याचबरोबर या सामन्यात ऑस्ट्रेलिया पहिली फलंदाजी करताना फक्त २ गड्यांच्या मोबदल्यात ४५० धावा फटकावेल असंही तो म्हणाला होता. उत्तरात आख्खा भारतीय संघ ६५ धावांवर सर्वबाद होईल आणि ऑस्ट्रेलिया या स्पर्धेत अजेय राहून विश्वचषक जिंकेल, असं मार्शनं म्हटलं होतं!

आता जरा दोन्ही संघांच्या कामगिरीकडे पाहू…

• खरंतर मार्शनं सहा महिन्यांपूर्वीच भारत व ऑस्ट्रेलिया यांच्यातील अंतिम सामन्याचं केलेलं भाकित चर्चेचा विषय ठरलं यात नवल नाही. पण त्याच्या इतर मुद्द्यांचा विचार करता हे भाकित उलट सिद्ध होण्याची शक्यताच सध्या अधिक वाटतेय. ऑस्ट्रेलियाऐवजी भारतीय संघ यंदाच्या विश्वचषक स्पर्धेत अजेय राहिला आहे. उलट भारतानं पहिल्या फेरीत ऑस्ट्रेलियाचा सहज पराभव केला आहे. शिवाय भारतीय फलंदाजांची व गोलंदाजांची कामगिरी पाहाता भारताच्या २ बाद ४५० धावा व ऑस्ट्रेलिया ६५ वर सर्वबाद होण्याची शक्यता अधिक असल्याचं चाहते सोशल मीडियावर सांगू लागले आहेत. त्यामुळे रविवारच्या सामन्याची उत्सुकता आता शिगेला पोहोचली आहे.

चालू घडामोडी आणि दिनविशेष - 18 नोव्हेंबर 2023

18 नोव्हेंबर चे दिनविशेष पाहण्यासाठी (येथे क्लिक करा)